FAN-Yosh fiziologiya ,anatomiya va gigiena.
Talaba- Muminov Saxobiddin Musurmonkulovich
REJA 1. Gipodinamiya. 2.Jismoniy harakatsizlikga nima olib kelishi mumki. 3.Alomatlari.
4.Bolalarda gipodinamiya. 5.Gipodinamiya-prafilaktikasi. 1. Gipodinamiya- harak aktivligi cheklanishi, mushaklarning qisqarish kuchi pasayishi sababli organizm funksiyalari ;tayanch harakat apparati,qon aylanishi,nafas olish,ovqat xazim qilish ;ning buzilishi. To’liq so’z bilan aytganda,’’jismoniy xarakatsizlik’’ so’zi ’’harakat ostida’’ deb tarjima qilingan va harakatchanlikni pasayishini anglatadi. Boshqacha qilib aytganda,bu cheklangan vosita faoliyati bilan ko’lab tanadagi tizimlarning normal ishlashini buzishdir. Odam og’ir jismoniy mehnatdan ozod qilinganligi uchun sog’lig’I bilan to’laydi .Yuz yil oldin ko’pchilik odamlar tunda tongacha o’zlarini boqish uchun ishlashlari kerak bo’lganida,jismoniy harakatsizlik muammosi yuqori jamiyatning juda tor doiralariga tegishli edi. Jismoniy harakatsizlik yurak-qon tomir tizimining holatiga salbiy tas’ir qiladi-yurak qisqarish kuchi pasayadi,qon tomir tonusi pasayadi. Natijada ish qobilyati pasayadi,to’qimalarning qon bilan ta’minlanishi yomonlashadi. Biror kishi ayanchli doiraga tushadi.
U qanchalikkam harakat qilsa uning tanasi shunchalik kam hayotiy bo’ladi. Jismoniy faollikning pasayishi,ya’ni harakatsizlik, tana vaznining oshishiga va semirishga olib keladi.
2.Jismoniy harakatsizlikka nima olib kelishi mumkin- Zomonaviy olimlar odamlar kamroq harakat qila boshladilar . Bunga fan va texnika taraqiyotining rivojlanishi yordam beradi.
Natijada –odamlar vaqtni tejash va qulaylikni oshirish maqsadida mashinalarda ko’proq harakatlana boshladilar. SHuningdek, ishlab chiqarishda ham,kundalik hayotda ham ko’payib borayotgan operatsiyalar avtamatlashtirildi. Faoliyatning pasayishi nafaqat kattalar aholisi ,balki bolalar orasida ham kuzatilmoqda. Ko’pgina zamonaviy bolalar vaqtlarini toza havoda emas, balki kampyuteryoki televizor oldida o’tkazishni afzal,ko’rishadi.
Gipodinamiyaning asosiy sabablari orasida quyidagilar mavjud . – sedentary ish;
- mehnatnito’liq yoki qisman avtamatlashtirish;
- harakatga to’qinlik qiladigan jaroxatlar;
3.Alomatlar- Ko’p sonli alomatlat jismoniy harakatsizlikning mavjudligini ko’rsatishi mumkin . SHifokorlar quyidagilarni bir qator belgilaridan ajratadiular .