2-Amaliy mashg’ulot Mavzu: Jismoniy tarbiya va sportga oid masalalarni hal qilishda elektron jadvalning asosiy xususiyatlari va imkoniyatlaridan foydalanish. Topshiriq variantlari

---

2-Amaliy mashg’ulot 
Mavzu: Jismoniy tarbiya va sportga oid masalalarni hal 
qilishda elektron jadvalning asosiy xususiyatlari va 
imkoniyatlaridan foydalanish. 
Topshiriq variantlari: 
1.
Moliyaviy masalalarni echichda funksiyalardan foydalanish. 
2.
Excelni imkoniyatlarini o’rganish. 
3.
Diagrammalar bilan ishlash. 
Elektron jadval yordamida matematik masalalani, iqtisodiy va moliyaviy masalalarni 
echishda ishlatiladi. Iqtisodiy sohalarda masalalrni echishda MS Excelning Формулы menyusi 
byurug’laridan foylanishi mumkin 
Masaklani chukurpq o’rganishda bu dasturda Данные menyusi ham ishlatiladi. Bu 
menyuda joylashgan buyruqlar axborotni tahlil kilishda foydalanish maqsadga muofikdir. 
Amaliy mashg’ulot ishlarini bajarish uchun topshiriqlar 
 
1-topshiriq. 
O’zbekistonning uchta bankidan 4 000 000 so’m kredit(qarz) olmoqchisiz 
Milliy bank 12% , Innoteka 11% va Xalq 10% foizlardan bir yil muddatga. Qaysi bankdan
kredit olish afzalligini hisoblab chiking. 
2-
 
topshiriq. 
Kolgan banklarni ham huddi shu asosida echib tahlil qilib chiking. Va 
yakuniya xulosani laboratoriya ishi tariqasida topshiring. 
3-
 
topshiriq. 

---

3-topshiriq. 
Yuqorida keltirilgan masalani ikki xil usulda eching va diagrammasini 
yarating va tahlil qiling 
1-
 
topshiriq. Masalani qo’yilishi: 
O’zbekistonning uchta bankidan 4 000 000 so’m 
kredit(qarz) olmoqchisiz Milliy bank 12% , Innoteka 11% va Xalq 10% foizlardan bir yil 
muddatga. Qaysi bankdan kredit olish afzalligini hisoblab chiking. 
Masalani yechilishi: MS Excel dasturi yordamida amalga oshiriladi. 
MS Excel 
dasturini ishga tushurganda quyidagi oyna ochiladi 
Fayil menyusi ichidan “Создать” buyrug’i orqali biz MS Excelidagi shablonlarni ochish 
imkoniyatiga ega bo’lamiz. «Шаблоны» oynasi ochiladi. Uning ishida «Решения» bo’limini 
ochamiz 
va 
«Рассрочка» shablonni tanlanadi. 

---

“Рассрочка” shablonining ko’rinishi quyidagi rasmda keltirilgan 
Kreditni uzish grafigi. U o’z ichiga Kredit Summasini – 4000000 so’m. yillik foiz stavkasi – 
birinchi bank uchun – 12%. Kreditni uzish muddati – hamma banklar uchun bir hil 1 yil. Yilliga 
nechi marotaba to’lanishi – 12 marta, oyiga bir marotaba. Kreditni boshlanishi – sana. Kreditor – 
baynk nomi. Barcha yacheykalar to’ldirilsa pastdagi jadval avtomatik ravishda dastur tomonidan 
to’ldiriladi. 

---

MS Excelda tekshirish: 
Masalaning berilishidan kelib chiqqan holda Milliy bank uchun jadval 
yaratamiz. Jadvalning ko’rinishi quyidagi rasmda keltirilgan. 
Kre 
ditni kaytarish summasini hisoblash uchun “Формулы” menyusidan 
«Вставить 
функцию» 
piktogrammasidan foydalanamiz. 

---

«Финансовые» kategoriyasidan «ПЛТ» funktsiyasini tanlaymiz va quyidagi oyna ochiladi. 
Bu funktsiyada asosiy ko’rsatkichlar « СТАВКА», «КПЕР» va «ПС» hisoblanadi. « 
СТАВКА»ga 
B3/12 
bo’lamiz, chunki yillik foiz stavka 12% bo’lgandan keyin uni oyllik foiz 
stavkaga o’tkazishimiz shart. «КПЕР» - bu kredit oladigan muddatimiz 
C3*12
. Bu misolda 
muddat 1 yil uni oyga o’tkazishimiz uchun 12ga ko’paytiramiz va «ПС»-bu hozirgi keltirilgan 
summa bo’lib, u umumiy summani bildiradi. Bu masalada 4000000 bo’lganligi uchun, xali 
olinmagan summa bolganligi asoslagan holda “ПС”ga – 4000000 deb kiritamiz. 
OK 
tugmasini 
bosak quyigadi kiymatni olamiz 355 395,15 сўм. 
Masalaning ikkinchi echimi: 
MS Excelda masalaning berilishi karab jadval tuzib 
olamiz, uning ko’rinishi quyidagi rasmda keltirilgan 
Masalani echilishi: Olinayotgan kreditimiz yillik bolgani uchun, Kredit summasini va 
yillik foiz summasini oylikga o’tkazamiz. Buning uchun 
B4=B3/12 
shunda kredit summa oylik 
kaytariladigan summaga o’tkaziladi. Yillik foiz stavkani 
F =C3/12 
bo’lib oyllik foiz stavkaga 
o’tkazib olamiz. Rasmda keltirilgan 

---

1. C4=B3*$F$3 
2. D4=B3-B4 
3. E4=B4+C4 
4. C5=D4*$F$3 
5. D5=D4-B5 
6. E5=B5+C5 
Bu amallarni barajsak quyidagi rasmda ko’rsatilgan natijaga ega bo’lamiz.