16. Kichik guruhda faoliyatlarni tashkil qilish Kichik guruhda bolalarga sonlargacha bo‘lgan davr o‘rgatiladi. Bunda ularga miqdoriyy munosabatlar tushuntiriladi

16. Kichik guruhda faoliyatlarni tashkil qilish
Kichik guruhda bolalarga sonlargacha bo‘lgan davr o‘rgatiladi. Bunda ularga miqdoriyy munosabatlar tushuntiriladi. Bolalarga turli buyumlar to‘plami bilan ishlash, ya’ni ularning har xil belgi alomatlariga ko‘ra birlashtirish, tenglik va tengsizlikni taqqoslash natijalarini ko‘p, kam, teng so‘zlari bilan belgilashni o‘rgatish ko‘zda tutiladi.
Bolalar buyumlarning uzunliklari, kengliklari, balandliklarini taqqoslashga o‘rgatiladi; geometrik figuralar – doira, kvadrat bilan tanishtiriladi: fazoviy yo‘nalishlar bilan tanishtiriladi “o‘zidan” oldingi, orqaga (orqasidan), o‘ngga (o‘ngdan), chapga (chapdan), vaqt bo‘yicha orientir (mo‘ljal) olishga, ertalab, kunduzi, kechkuruq, kechasi so‘zlarini to‘g‘ri qo‘llashga o‘rgatiladi.
Mashg‘ulotlar o‘quv yili boshidan boshlab haftasiga 1 martada (1 yilda 36 marta) o‘tkaziladi. Sentyabr oyida bir mashg‘ulotning davomiyligi 10 minutdan oshmasligi kerak. Oktyabr oyidan boshlab mashg‘ulot davomiyligi sekin-asta 15 minutga yetkaziladi.
Kichik

Topshiriqlar:

17. O‘rta guruhda faoliyatlarni tashkil qilish
1. Bolalar bog‘chasida bolalarda boshlang‘ich matematik tasavvurlarni shakllantirish usullari
2. O‘quv jarayonini soddalashtirish va jadallashtirish.
3. Mustaqil o‘yinlar va tadbirlar uchun jihozlar.
Boshlang‘ich matematik tasavvurlarni shakllantirish jarayoni o‘qituvchilar rahbarligida turli xil vositalardan foydalangan holda bolalarni miqdoriy, mekansal va vaqtli munosabatlar bilan tanishtirishga qaratilgan sinflarda va undan tashqarida olib boriladigan tizimli ishlar natijasida amalga oshiriladi. Didaktik vositalar bu o‘qituvchining o‘ziga xos vositasi va bolalarning kognitiv faoliyatining vositasidir.
Hozirgi vaqtda boshlang‘ich matematik tasavvurlarni shakllantirishning quyidagi usullari maktabgacha ta'lim muassasalari amaliyotida keng tarqalgan.
Darslar uchun ko‘rgazmali didaktik materiallar to‘plamlari;
Bolalar uchun mustaqil o‘yinlar va tadbirlar uchun jihozlar;
Bolalar bog‘chasi o‘qituvchisi uchun o‘quv qo‘llanma, bu har bir yosh guruhidagi bolalarda elementar matematik tasavvurlarni shakllantirish bo‘yicha ishlarning mohiyatini ochib beradi va namunaviy sinf yozuvlarini taqdim etadi;
Maktabgacha yoshdagi bolalarda miqdoriy, fazoviy va vaqtinchalik vakilliklarni shakllantirish uchun didaktik o‘yinlar va mashqlar jamoasi;
Oilada bolalarni maktabda matematikani o‘rganishga tayyorlash uchun o‘quv va o‘quv qo‘llanmalar. Boshlang‘ich matematik tasavvurlarni shakllantirishda o‘quv qo‘llanmalari turli funktsiyalarni bajaradi:
Ko‘rinish printsipini amalga oshiring;
Mavhum matematik tushunchalarni bolalar uchun qulay shaklda moslashtirish;
Ular maktabgacha yoshdagi bolalarga boshlang‘ich matematik tasavvurlarning paydo bo‘lishi uchun zarur bo‘lgan harakat usullarini o‘zlashtirishga yordam beradi;
Ular bolalarda xususiyatlarni, munosabatlarni, munosabatlar va qaramlikni his qilish tajribasini to‘plashga, uni doimiy ravishda kengaytirish va boyitishga hissa qo‘shadi, materialdan materialga, betondan mavhumga bosqichma-bosqich o‘tishni amalga oshirishga yordam beradi;
Ular o‘qituvchiga maktabgacha yoshdagi bolalarning o‘quv va kognitiv faoliyatini tashkil etish va bu ishni boshqarish, yangi bilimlarni egallash istagini rivojlantirish, ball, o‘lchash, hisoblashning eng oddiy usullarini va hokazolarni rivojlantirishga imkon beradi.
Matematika darslarida va undan tashqarida bolalarning mustaqil bilim faoliyati hajmini oshirish;
O‘quv, tarbiyaviy va rivojlanish vazifalarini hal qilishda o‘qituvchining imkoniyatlarini kengaytirish;
O‘quv jarayonini soddalashtirish va jadallashtirish.
Shunday qilib, o‘quv qo‘llanmalari muhim funktsiyalarni bajaradi: ularda boshlang‘ich matematik tasavvurlarni shakllantirishda o‘qituvchi va bolalar faoliyatida. Ular doimiy ravishda o‘zgarib turadi, yangilari maktabgacha ta'lim muassasalarida bolalarni matematikadan oldin o‘qitish nazariyasi va amaliyoti takomillashtirilishi munosabati bilan qurilmoqda.
Asosiy o‘quv vositasi - bu sinflar uchun vizual didaktik materiallar to‘plami. Bunga quyidagilar kiradi: Va - tabiiy shaklda olingan atrof-muhit ob'ektlari: turli xil uy-ro‘zg‘or buyumlari, o‘yinchoqlar, idish-tovoqlar, tugmalar, konuslar, dukkaklilar, toshchalar, qobiqlar va hk.;
Ob'ektlarning rasmlari: tekis, konturli, rangli, stendlarda va ularsiz, kartalarda chizilgan;
Grafik va sxematik vositalar: mantiqiy bloklar, raqamlar, kartalar, jadvallar, modellar.
Mustaqil o‘yinlar va tadbirlar uchun jihozlar quyidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin.
Bolalar bilan individual ishlash uchun, yangi o‘yinchoqlar va materiallar bilan oldindan tanishish uchun maxsus didaktik vositalar;
Turli didaktik o‘yinlar: ish stolida va ob'ektlar bilan; A. A. Stolyar tomonidan ishlab chiqilgan trening; rivojlantiruvchi, B.P. Nikitin tomonidan ishlab chiqilgan; shashka, shaxmat;
Qiziqarli matematik material: topishmoqlar, geometrik mozaika va konstruktorlar, labirintlar, hazil vazifalari, o‘zgartirish ishlari va hk vizual ko‘rsatmalar va hk.;
Alohida didaktik vositalar: bloklar 3. Dyenesha (mantiqiy bloklar), X. Kuzener tayoqlari, sanash materiallari (sinfda ishlatiladigan narsalardan farq qiladi), raqamlar va belgilari bo‘lgan kublar, bolalar kompyuterlari va boshqalar;
Bolalarga rasmlarni o‘qish va ko‘rib chiqish uchun o‘quv kitoblari.
Ushbu mablag‘larning barchasi eng yaxshi to‘g‘ridan-to‘g‘ri mustaqil kognitiv va o‘yin faoliyati zonasiga joylashtirilgan, ular bolalarning qiziqishlari va moyilliklarini hisobga olgan holda vaqti-vaqti bilan yangilanib turilishi kerak. Ushbu mablag‘lar asosan o‘yin soatlarida ishlatiladi, ammo sinfda ham ishlatilishi mumkin. Ular bolalar uchun bepul foydalanishni va ulardan keng foydalanishni ta'minlashi kerak.
Sinfdan tashqari har xil didaktik vositalar bilan shug‘ullanib, bola nafaqat sinfda olgan bilimlarini mustahkamlaydi, balki ba'zi hollarda qo‘shimcha tarkibni o‘zlashtirib, asta-sekin uni o‘zlashtirishga tayyorlanib, dastur talablaridan ustun turadi. O‘qituvchining rahbarligi ostida individual ravishda, guruh tomonidan amalga oshiriladigan har bir bola har bir bolaning qiziqish, moyilligi, qobiliyati va xususiyatlarini inobatga olgan holda maqbul rivojlanish sur'atini ta’minlashga imkon beradi.
Topshiriqlar:
1. Mavzu yuzasidan 10 ta savolli test tuzish.
2. Ko‘rgazmali material tayyorlash.
3. Qiziqarli ma’lumotlar topib kelish.

18. Katta guruhda faoliyatlarni tashkil qilish