Zoologiya uzb 2017. indd

1
2
3
4
2
3
100-rasm. It bosh miyasining 
tuzilishi:
 
1 – bosh miya katta yarim sharlari; 
2 – yarimsharlar po‘stlog‘i burma-
lari; 3 – miyacha; 4 – uzunchoq 
miya

---

174
8.5. Sutemizuvchilar sinfi
di. Tashqi quloq quloq suprasidan va tovush o‘tkaza 
digan yo‘ldan 
iborat. Quloq suprasi tovushni kuchaytirish va uning yo‘nali 
shini 
aniqlab olishga yordam beradi. Ko‘rish organlari qushlarnikiga nis-
batan kuchsizroq rivojlangan. Biroq ularning ko‘zlari narsalar shak-
lini yaxshi ajratadi. Maymunlar va odamlar esa narsalarning rangini 
qushlarga nisbatan yaxshi ajratadi.
Sutemizuvchilarning terisi tuyg‘u vazifasini ham bajaradi. Hay-
vonlarning terisida og‘riq, harorat va narsalar holati (suyuq, qattiq, 
yumshoq)ni sezuvchi tuyg‘u organlari joylashgan. Tana 
ning turli 
joylaridagi uzun va yo‘g‘on qillar ham tuyg‘u organlari hisoblanadi. 
Bunday qillar ko‘pincha burun teshiklari va ko‘zlar yaqinida joy-
lashganligidan «mo‘ylovlar» ham deyiladi. 
1. Sutemizuvchilarning hazm qilish sistemasi qanday qismlardan iborat?
2. Sutemizuvchilar qanday qilib nafas oladi?
3. Qon aylanish sistemasi qanday tuzilgan?
4. Ayirish sistemasi qanday tuzilgan?
5. Sutemizuvchilar bosh miyasi qanday tuzilgan?
6. Sutemizuvchilarning qaysi sezgi organlari rivojlangan?
1. Og‘iz bo‘shlig‘ida oziq: 
  
 
a) so‘lak bilan aralashadi, hazm bo‘ladi;
b) maydalanadi, yog‘lar emulsiyalanadi;
d) so‘lak bilan aralashadi.
2. Sutemizuvchilar qushlarga nisbatan:
a) narsalar shaklini yaxshi ajratadi;
b) yaqin narsalarni yaxshi ko‘radi;
d) uzoq narsalarni yaxshi ko‘radi.
Bosh miya bo‘limlari va ular funksiyasini juftlab yozing.
a) katta yarimsharlar; 
 1) murakkab harakatlarni boshqarish;
b) miyacha. 
 2) shartli reflekslar hosil qilish.