Зиѐвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

23-САБАБ. БИЛАКНИ ЕРГА ТЕККАЗМАСЛИК 
Саждада қоринни тиззадан, билакларни ердан узоқроқ қилиш эркаклар учун суннат 
ҳисобланади. Аѐллар бунинг аксини қилишади. Чунки улар саждада турганда ҳам таналарини бегона 
кўзлардан беркитишади. 
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир ҳадиси шарифда – ўзига хос ўхшатиш билан 
– саждада билакларни ерга текказишдан қайтарганлар. 
ٍكِل َم ِنْب ِسَنَأ ْنَع
ُىْهَع ُللا َيِضَر
َّلَص ِّْبَِّهلا ْنَع
َؿ َق َ َّلَسَس ِىْهَلَع ُىَّللا ى
: 
َلَس ِدوَُُّسلا ِفِ اوُلِدَتْعا
ْ ُكُدَحَأ ْطُسْبَػي
ِبْلَكْلا َط َسِبْنا ِىْهَعاَرِذ
َر .
َس ُوا
ْلا
ُب َخ
ِر 
ُّي
.ُّيِئ َسَّهلاَس ٌ ِلْسُمَس
Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: 
“Саждада мўътадил бўлинглар. Биронтангиз билагини итникига ўхшатиб ѐймасин”, деганлар 
(Бухорий, Муслим, Насоий ривоят қилган). 
Ит икки панжасини, билагини ерга қўйиб ѐтади. Ривоятда намозхон бундай қилишдан 
қайтарилиб, кафтини ерга қўйиб, билагини кўтариб туришга чақирилмоқда. Демак, сажда қилганда 
билакни ердан ҳам, қориндан ҳам узоқ қилинади, икки қўл кенгроқ очилади. 
24-САБАБ. ҚЎЛНИ БЕЛГА ҚЎЙМАСЛИК 
َؿ َق ُىْهَع ُىَّللا َيِضَر َةَرْػيَرُي ِبَِأ ْنَع
:
َّلَسَس ِىْهَلَع ُىَّللا ىَّلَص ُِّبَِّهلا ىَمَػن
اًرِصَتُْمِ ُلُجَّرلا َيّْلَصُي ْفَأ َ 
َر .
َس ُوا
ْلا
ُب َخ
ِر 
ُّي
.ٌ ِلْسُمَس
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам 
киши қўлини белига қўйиб намоз ўқишидан қайтарганлар” (Бухорий, Муслим ривоят қилган). 
156
Манба: Ободий, “Авнул маъбуд”. 
157
Манба: Абдуғафур Искандар, “Намозда хушуъ”. 

---

78 
Қўлни белга тираб туриш кибр аломатидир. Банда намозда ўзини хокисор тутади, 
Парвардигорига дуо-илтижо қилади, муҳтожлигини изҳор этади. Парвардигори ила роз айтадиган, 
Унга муножот қиладиган банда ўнг кафтини чап кафти устига қўйган ҳолда қўл боғлаб, тавозеъ билан 
туради, мутакаббирлик қилмайди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шунинг учун намозда 
қўлини белига қўйиб туришдан қайтарганлар. Қолаверса, Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят 
қилинишича, намозда қўлни белга қўйиб туриш кариҳ саналарди. Чунки яҳудийлар шундай 
қилишарди
158
.