Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

ҚИЁМАТ АЛОМАТЛАРИ 
Қиёмат аломатлари, деганда қиёматдан олдин кўринадиган белгилар назарда тутилади. Улар қиёмат 
яқин қолганини билдиради. 
Қиёмат ва унинг белгилари содир бўлиши шубҳасиз. Ҳар бир мўмин банда бунга ишониши шарт. 
Аллоҳ таоло айтади: 
“--------------------------- Арабий матн --------------------------“ 
“
(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам) 
сиздан қиёмат ҳақида – у қачон бўлади, деб 
сўрашади. Айтинг: “Унинг қачон бўлишини фақат Аллоҳ билади. Уни вақти-соати келганида 
Аллоҳнинг Ўзи ошкор қилади. Осмонлар ва ер аҳли 
(қиёмат даҳшатига)
бардош бера олмайди. 
Қиёмат сизларга тўсатдан-кутилмаганда келади”. Гўё сиз у ҳақида яхши биладигандек 
сўрайдилар. Айтинг: “Уни Аллоҳ билади. Лекин жуда кўп одамлар 
(буни)
 билишмайди”
(“Аъроф” 
сураси, 187-оят).
Уламолар қиёмат аломатларини катта ва кичикка ажратишган. Катта аломатлар қуйидагилар: имом 
Маҳдий чиқиши, Исо алайҳиссалом осмондан тушиши, дажжол чиқиши, Яъжуж-Маъжуж хуружи, Исо 
алайҳиссалом вафотидан кейин эсадиган, мўминлар жонини оладиган шамол, қуёшнинг мағрибдан 
чиқиши, даббатул арз, одамларни маҳшаргоҳ сари ҳайдайдиган олов. 
Қиёматнинг кичик аломатлари эса қуйидагилар: охири замонда одамлар бузилиб кетиши, Аллоҳ 
динидан узоқлашиши, бузуқ ишлар кенг тарқалиши, орада фитналар содир бўлиши, мусулмонлар бир-
бири билан урушиши, илм аҳлининг исканжага олиниши, қотиллик, зилзилалар, тўфонлар кўпайиши, 
мол-дунё кўплигидан садақа оладиганлар топилмаслиги, аёллар сони эркакларникидан ортиб кетиши, 
ҳатто элликта аёлга битта эркак тўғри келиши ва ҳоказо. 
Кичик аломатлар қиёмат жуда яқин қолганини билдирмайди. Улардан кейин ҳам ҳаёт минг-икки 
минг йил давом этиши мумкин. Инсоният бошидан кечирган умрига нисбатан бу йиллар ҳеч нарса эмас. 
Ҳозир қиёматнинг катта аломатлари кутилмоқда. Уларнинг бири кўриниши билан – худди шодаси 
узилган маржондек – бошқалари ҳам кетма-кет содир бўлади. Сўнг қиёмат бошланади
29
.