|
11-Tema.Teri, shash hám tırnaqlardı gigienalıq saqlaw
Shash shıraylı hám saw kóriniske ıyelewi ushın arnawlı buyımlardan mudami paydalanıp turılsa, shash túbirleri bekkemlenip, keselliklerdiń aldı alınadı.
Klientlerdiń buǵan baylanıslı birinshi máslahátshisi shashtárez esaplanadı. Usta tek ǵana shıraylı etip shash alıwdı emes, bálki shashtı kútimlew hám keselliklerdiń aldın alıw maydanınan atqarılatuǵın barlıq ámellerdi bilip orınlawı, tuwrı máslahát bere alıwı, kesellik belgilerin anıqlay biliwi, hár bir klienttiń bas terisining ayriqsha qásiyetlerin parıqlawı kerek. Mısalı, shashtıń maylı bolıwı kesellik belgii bolmawi múmkin. Eger bir neshe kún juwılmaǵan sonda da shash hám bas terisi maylı bolıwı tábiy hal. Geyde qandayda bir túrdegi shampundan paydalanıw da yog'ning kóp ajralıp shıǵıwına alıp keledi. Ol halda basqa shampundan paydalanıwdı usınıs qılıw kerek. Tek surunkasiga kóp may shıǵıs jaǵdaylardaǵana emlew usılların qollash talap etiledi.
Bas kiyimleriniń shashqa tásiri. Bas kiyimleri shashtıń sapasına tikkeley baylanıslı. Shashqa mudami hawadan taza kislorod kelip turıwı kerek. Olar tap teri nápes alǵanı sıyaqlı, nápes alıp turıwı kerek. Shashqa hám bas terisiga mudami taza hawa kelip turıwı, olar jaqsılanishining zárúrli faktorı esaplanadı. Sol sebepli olar mudami taza hawadan payda kóriwshi bolıp turıwı paydalı. Álbette, qáhárli qısda hám aptap jazda bas kiyimsiz yurib bolmaydı. Bas kiyim bastı siqib túrmeshgi kerek, keri jaǵdayda, shash túbirlerine qan ırǵaqında kelmeydi hám shashtıń múddetinen aldın to'kilib ketiwine alıp keledi. Bas kiyimi, álbette, taza bolıwı kerekligi óz-ózinen málim.
Teris isikirib taraw (nachyos) dıń shashqa tásiri. Shıraylı sırtqı kórinisti payda etiw ushın aldın onıń tiykarın jaratıw kerek. Sol maqsette, ádetde, shashtıń tiykar bólegi teris tarab isikiriladi. Eger bul usıl uqıp menen bilip ámelge asırılsa, shashqa zálel jetkezilmaydi. Lekin birpara shashtárezler shashtı isiw maqsetinde usıldı tuwrı atqarmastán shashtı quramalılashtirib taslaydı (qas qo'yaman dep kóz shıǵaradı ). Bilmasdan bul usıldan paydalanıw, shashtıń sırtqı kórinisin qopal etip qoyıwdan tısqarı, jińishke hám qurǵaqlay shashlardı ziyanlaydı.
Bul usılda tarab isikirilgen shashlar menen uzaq múddet yurib bolmaydı. Ásirese, siyrek hám jińishke shashlar bunnan qiynaladi.
Shashtárez-usta shash kesellikleriniń aldın alıw jáne onı baǵıw ushın olar haqqında túsinikke ıyelewi kerek. Qurǵaqlay hám maylı seboreya bolıp, olar bir-birinen parıq etedi. Ádetde, qurǵaqlay seboreya jası tolıwǵa yetgunga shekem jaslarda boladı. waqıt ótip olar 20 -30 jasqa jetkende maylı seboreya payda boladı. Bas terisining júdá jıltırlıǵı onıń unamsız belgii esaplanadı. Bul keselliktiń waqıtında aldı alinbasa shash tógiliwi múmkin.
Shash tógiliwi - sıyqası shıqqan bas bolıp qalıwı. Bir kúnde ellikten artıq tolaning tógiliwi, bastıń hámme jerinde ese bir tegisde yamasa bir orında gúzetiliwi hám buǵan kesellik, naslden naslge ótiw yamasa basqa zatlar sebep bolıwı múmkin.
Shashtıń waqtınshalıq tógiliwi tif menen awırǵanda, tuwıwdan keyin yamasa teri keselligi nátiyjesinde gúzetiliwi múmkin. Geyde denediń qandayda bir bóleginde kútá úlken quwat jıynanishi kerek boladı jáne bul quwat talap etilmegen yamasa kem quwat menen jetkiliklilenetuǵın orınlarda azıq elementlar azayadı. Kesellik óshog'i jónge salıw etilgach, teń salmaqlılıq tiklenip shash taǵı óse baslaydı. Usta bunday shashlardı taǵı ósip ketiwin tezlestiriwge kómeklesiwi ushın túrli bekkemleytuǵın malhamlar súrgen halda bastı uqalasa jaqsı nátiyje beredi.
Juqpalı kesellikler nátiyjesinde shash tógiliwi tez ushırasıp turatuǵın hal. Bul jaǵday kesellik baslanǵannan 2-3 ay ótkennen keyin baslanıp, 6 -8 hápte dawam etedi. Shash tógiliwi, tiykarınan, bastıń shet bólimleri hám arqa tárepinde gúzetiledi. Adamdıń dene aǵzası júdá kúshdan qalǵanda, bul hal tez kózge taslanadı. Geyde juqpalı kesellik sebepli shashtıń tórtdan úsh bólegi qaladı. Shashtıń múddetinen aldın tógiliwi, kóbinese, er adamlarda ushraydı. Buǵan shash tamırlarınıń dárz ketiwi sebep boladı. Nasliy tásirler de buǵan sebep bolıwı múmkin. Uzaq múddet qáste bolıw yamasa nerv kesellaklaridan da shash to'kilib ketiwi múmkin.
Túynekli kesellikke shalınǵan shashlarda ash-kúl reń túynekler payda boladı. Shash basdan aqırıǵa shekem birdey qalıńlıqta bolmaydıden birpara orınlarda isikip qalǵan jaylar payda boladı. Bul orınlarda shashlar sınıwǵa beyim bolıp qaladı.
Zamarıq kesellikleri menen basqı shashlar hám saqal zálellenedi. Bul kesellik klient yamasa shashtárezdiń shashtárezlik ásbapların dezinfeksiya qılıwda itibarsızlıq nátiyjesinde payda boladı. Gigiyena qaǵıydalarına tolıq ámel qılıw arqalı bul keselliktiń aldın alıw múmkin.
Er adamlardıń bas hám saqal bóleginde bul keselliktiń úsh túri bolıp : mumli temiratki, qirqma temiratki hám mayda donli temiratki, dep ataladı.
Mumli temiratki, ádetde, bas bóleginde bolıp, bo'rtib turadı. Bir neshe mm den 1 sm ge shekem bolǵan kúl reń-sarı bo'rtmalar oǵan tán boladı. Olardıń hasası teriniń astına tereń kirip barıp, onıń tesiklerinen shashlar shıǵıp turadı. Waqıtında aldı alinbasa, bunday bo'rtmalar pútkil bastı iyelewi múmkin. Shashlar turpayı, qurǵaqlay, sınǵısh bolıp qaladı hám uchi buralib ketedi. Uiar tez sınǵısh bolıp, tartılǵanda ańsatǵana tamırı menen sug'uriladi.
Qirqma temiratki ushırasıp turatuǵın kesellik esaplanadı. Ol júzeki yamasa tereń jaylasqan bolıwı múmkin.
Júzeki jaylasqan temiratki kishi-kishi qurǵaqlay, turpayı sheńber formasında bolıp, onıń orta daǵı shashlar shala qırqılǵanǵa uqsap turǵanlıǵı sebepli qirqma temiratki dep ataladı. Odaǵı mayda shashlar yaltiramaydi, reńsiz hám turpayı boladı.
Tereń jaylasqan qirqma temiratki, kóbinese, saqal ósetuǵın bóleginde boladı. Shúyelge uqsap ketetuǵın bul qabariqlarning túbiri teri astında tereń jaylasadı. Kesellengen jaylardıń ústki bólegi qurib qalǵan teri qatlamları menen oralǵan boladı. Onıń ortasındaǵı túkler tamırı menen birge to'kiladi. Bul kesellik arnawlı emlenishni talap etedi. Kesellik adamǵa, haywanǵa tiyiw hám ásbaplarınan paydalanıw arqalı juǵıwı múmkin. Túsken shashlar hám qurigan teri qatlamlarında júdá kóp kesel taratıwshı mikroblar boladı. Olar kóp aylar hám jıllar dawamında kesellikti qozǵawı múmkin.
Bas teri qatlamınıń shorlanıwın emlew kerek. Keri jaǵdayda, ol shashtıń to'kilib ketiwine alıp keledi.
Bas terisining toqımaları mudami jańalanıp turadı. Nobud bolǵan toqımalar terinen ajraladi`. Bul process adamǵa sezilmagan halda júz beredi. Nobud toqımalar birlesip qalǵandagina kózge taslanadı. Bir dana qurib túsken qayızǵaq tiykarınan 500-1000 ǵa jaqın mayda qurigan toqıma bóleklerinen kelip shıǵıwı sebebi elege shekemge shekem úyrenilmagan.
Bas terisi oǵada qurib ketiwi, sapasız shampun yamasa sabınnan paydalanilganda, nadurıs ximiyalıq qayta islengende yamasa hawanıń oǵada qurǵaqlaylıǵında da qayızǵaq payda bolıwı múmkin. Lekin bul jaǵdaylar toqtaǵanda teri demde óz holiga qaytadı.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
