«Ўзбекистонда меҳнат унумдорлигини оширишни жадаллаштириш зарур» — Жаҳон банки иқтисодчиси

3. KOICA намунасидаги ходимларни ўқитиш учун ўқув марказларини тарқатиш ва топ-менежерлар учун курслар ташкил этиш. Малакали менежерлар (бу паст меҳнат самарадорлиги ва ишлаб чиқариш ва сотишни самарасиз бошқариш билан белгиланади) ва ишчиларнинг етишмаслиги саноатнинг ҳар бир соҳасида айниқса кўп меҳнат талаб қилувчи соҳада кузатилади.
4. Инфратузилманинг тор ўринларини бартараф этиш ва логистикани яхшилаш. Барча саноат узеллари ва эркин зоналарни электр энергияси, газ, сув, алоқа йўллари, омборхоналар, мултимодал юклаш ва тушириш узеллари билан узлуксиз таъминлаш (хом ашёлардан тайёр маҳсулотларгача ягона занжирли кластер турига кўра яратилган бўлиши, ҳозирги кундагига ўхшаб кўпгина тасодифий ва боғлиқ бўлмаган фирмалар йиғиндиси бўлмаслиги керак). Электрнинг тез-тез узилиши машиналар, ускуналар, хом ашё ва материалларни ишдан чиқаради ва маҳсулотнинг йўқотилишига олиб келади.
5. Хом ашё ва кредит олишни осонлаштириш. Бу ишлаб чиқаришни кенгайтириш ва янги технологияларни харид қилиш учун муҳимдир. Ўзбекистон банклари пул маблағлари оқимини ҳамда қарздор-кичик фирмаларнинг ишлаб чиқариш харажатларини таҳлил қилиш ўрнига, фирмалар мол-мулкларининг гаровига кредитларни бериш билан боғлиқ рискларни камайтиришнинг «энг осон» усулини қўлламоқда. Банклар қиймати берилган кредит миқдоридан анча юқори гаровни сақлаб қолиш учун кредитлар қайтарилмаслиги ва қарз олувчиларнинг банкротлигидан манфаатдор бўлиши мумкин. Бу ерда технологияни тарқатиш ва экспортни рағбатлантириш бўйича кенгашлар (марказлар) микро ва кичик фирмаларга кредит олишда ёрдам бериши мумкин.
6. Товар ва хизматлар бозорида рақобатни ҳосил қилиш орқали паст самарадорликка эга корхона ва соҳалардан юқори самарадорлиларига кадрлар ва бошқа ресурсларни қайта йўналтириш йўли билан самарадорликни оширишга кўмаклашиш. Монополияга барҳам бериш ва рақобатни кучайтириш корхоналараро ва соҳалараро силжишга таъсир кўрсатади, меҳнат самарадорлиги ва маҳсулодорлигининг, охир-оқибат мамлакат рақобатбардошлигининг ўсишига олиб келади. Бунга қишлоқ хўжалиги, саноат ва хизмат кўрсатиш соҳаларида экспорт ва импорт монополиясига чек қўйилиши катта ёрдам беради.