Ўзбекистон табиий


 см.  гача, кенглиги эса 8см



Download 1,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/90
Sana23.09.2022
Hajmi1,72 Mb.
#849980
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   90
Bog'liq
Xasanov I. O\'zbekiston tabiiy geografiyasi 1-qism

15 см. 
гача, кенглиги эса 8см
.
гача 
боради. Эскирган ѐриқлар кўп жойларда ўсимлик қолдиқлари, 
қумлар, чиғаноқлар билан тўлиб қолган. 
Денгизнинг қуриган қисмида ўта шўр грунт ҳар қандай ўсимлик 
ўсиши учун имкон бермайди. 
Қизилқум
-Амударѐ, Сирдарѐ ҳамда Зарафшон дарѐларининг 
қуйи ва ўрта оқимлари орасида жойлашган. Шимолда у Орол денгизи 
қирғоқларига бориб тақалади. Унинг ғарбий кичик қисми 
Ўзбекистонга қарайди. 
Қизилқумдаги асосий рельеф шакллари пасттекислик, ясси ва 
паст тоғлардан, турли хил қум рельефи шакллари ва ботиқлардан 
иборат. Чўлнинг ўртача баландлиги 200-300 м, ясси ва паст 
тоғларнинг мутлақ баландлиги 400-900 метрни ташкил этади. 
Қизилқумнинг энг баланд ери 922 метр
.
Томдитоғдаги Оқтоғ чўққиси 
922 м бўлса, энг паст ери туби денгиз сатҳидан 12 м пастда 
жойлашган Мингбулоқ ботиғидир. 


62 
Ясси тоғлар Қизилқумнинг шимоли-ғарбий қисмида (Султон у 
вайс), марказида ва жануби-ғарбида жойлашган. Улар герцин тоғ 
бурмаланиши босқичида кўтарилган ва мезозой эрасидан бошлаб 
ҳозирги пайтгача нураш таъсирида емирилиб, ясси, паст тоғларга 
айланиб қолган. Уларнинг ѐнбағирларида жарлар кўп учрайди, 
этакларини пролювиал текисликлар эгаллаган, тоғларнинг орасида 
турли катталикдаги ботиқлар мавжуд. Мингбулоқ, Оѐқоғитма, 
Қорақота, Кўлқудуқ, Оқжетпас, Довудбой Қизилқумдаги йирик 
ботиқлардир. Ботиқлар ҳам Қизилқумда кенг тарқалган рельеф 
шакллари ҳисобланади. Қизилқумда қум рельефи шакллари асосан, 
қатор қум тепалардан, қисман бархан ва қум дўнгларидан иборат. 
Қатор қум тепалар энг кўп тарқалган рельеф шакли ҳисобланиб, улар 
меридиан йўналишида чўзилган. Қумлар кўп жойларда ўсимликлар 
билан мустаҳкамланган. Барханлар чўлнинг инсон хўжалик фаолияти 
таъсири кўпроқ бўлган жойларида, хусусан Амударѐ яқинларида 
учрайди. Гилли аллювиал текисликлар қуруқ ўзанлар атрофида, 
айниқса Қувондарѐ, Жонидарѐ атрофида катта майдонларни 
эгаллайди. Бундай гилли, қумоқ ерлар орасида тақирлар ҳам мавжуд. 
Тақирлар Қизилқумнинг жанубида, дўнг ва қатор қум тепалари 
орасидаги пастликларда тарқалган.

Download 1,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish