Ўзбекистон ресубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Т алабаларда педагогик технология тузилмаси ва ўқув жараёнини лойиҳалаштириш ҳақида билимларни шакллантириш




АСОСИЙ МАЪЛУМОТЛАР

Педагогик технология, ўз тамойилларига биноан, ижодий қобилиятга ва зарурий ўқитувчилик иш тажрибасига эга бўлган етук педагоглар томонидан лойиҳаланади. Педагогик технологиянинг тамойиллари, қайта такрорланадиган ўргатувчи цикл сифатида рўёбга чиқариладиган ўқув жараёнини яратишга имкон берадилар.

Ўқув жараёнини ўқув мақсадларига эришишга йўналтириш ўқув режасини ишлаб чиқишдан бошланади. Биринчи навбатда, ўқув режадаги ҳар бир фаннинг, мутахассис тайёрлашдаги ўрни ва аҳамиятини аниқ ўрнатиш зарур. Бу эса Давлат таълим стандартлари ҳамда мутахассис фаолиятининг чуқур таҳлили асосида бажарилади. Ўқув фанининг мутахассис тайёрлашдаги ролига кўра машғулотлар турлари-маърузавий, амалий (семинар), лаборатория, мустақил ишлар орасидаги муносабатлар ўрнатилади.
Йўналиш фанлари учун амалий ва лаборатория машғулотларига ажратилган ўқув соатлари маърузавий соатлардан кўп бўлиши керак, чунки бу ерда олинган билимларни қўллаш, таҳлил этиш, синтез, баҳолаш даражасида бўлиши муҳимдир. Яъни, мутахассис фаолияти учун зарур бўлган малакаларга эга бўлиши лозим. Бошқа турдаги ўқув фанлари учун машғулотлар турлари орасидаги муносабат ўзгача нисбатларда режалаштирилади. Шу билан бир қаторда олий таълим ўқув жараёнининг ташкил этиш самарадорлигига, аудитория соатлари ва мустақил иш учун ажратилган соатлар орасидаги нисбатларни мақбуллаштириш таъсир кўрсатади.
Ўқув материали ҳажми ошиши билан мустақил ишлаш малакалари ва зарурияти ошиб боради. Зеро, таълим курси ошиши билан, малакаларни шакллантириш мутахассис касбий фаолияти билан боғлиқ бўлган ишларни бажариш талаблари ошиб боради.
Ўқитишнинг режалаштирилган натижаларига кафолатли эришиш, таълим жараёнини технологик ёндашув асосида ташкил этиш ва бошқарилиши орқали таъминланади.
Режалаштирилган натижаларга эришиш учун ўқув жараёнини тезкор баҳолаш керак, у эса тескари алоқани баҳолаш ўқув жараёнига тузатишлар киритилиши лозимлигини кўрсатади. Ўқув материалини тезкор баҳолаш тест асосида ўтказади. Аниқ ўқув мақсадлар ифодалари, уларнинг тоифалари тестларни тузиш учун асос бўлади. Ўқув жараёнида ишлатиладиган тестлар диагностик хусусиятга эга, чунки бу тестлар натижасига кўра кейинги ўқув жараёни режалаштирилади.
Педагогик технологиялар асосида ўқитиш жараёни қуйидагича тузилма асосида лойихалаштирилади: