Ўзбекистон ресубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Шахсга йўналтирилган таълим мазмуни. Ҳозирги таълим мазмунидаги анъанавий тадбирлар шахснинг тўлиқ ривожланишини тўлиқ таъминлай олмайди. Шахсга йўналтиришнинг қийинлашиб қолганига ўқув режалар, дастурларнинг мураккаблашгани ҳам сабаб бўлади. Таълим жараёнига ўзгартириш киритилиб бир касб соҳасида турли хил мутахассисликлар ташкил этиш керак бўлади ва шундай қилиш лозим.
Ўқув дастури ҳужжатлари тузилишига бежирим моделлаштирилган ўзгартириш киритиш мумкин. Ушбу тузилишнинг лойиҳасини тузаётганда ҳар бир блокнинг автономлигини ҳисобга олиш зарур. Блокларга ўзгартириш киритиб, уларни керакли вақтда алмаштириш мумкинлигини кўзда тутиш лозим. Талабаларга дидактик ўқув-ҳунар блокларидан хоҳлаганларини танлаш учун имконият яратиш керак, чунки улар ўзлари олаётган таълимнинг мазмуни лойиҳасини мустақил равишда тузадилар. Ушбу лойиҳаларни тузишда ўқув меъёрий ҳужжатлари ва кенг тарқалган ишлаб чиқариш технологияларидан фойдаланадилар. Асосий диққат мустақил ва кооператив ўқишларга қаратилади.
Шахсга йўналтирилган таълим мазмунини технологиялаштиришда ўқув ва дидактик материаллар талаба шахсини назоратга олиш ишларини қайтадан кўриб чиқишни кўзда тутади.
Шахсга йўналтирилган таълим мазмуни ахборот – сўровномалар билан қониқиб қолмай, муаммоли матнлар, бир-бирига зид маълумотлар, ноаниқ вазиятларни ҳам ўз ичига олиши зарур. Албатта, ўқув дастурида мустақил ишлашга ҳам ёрдам берадиган: турли тавсиялар, маъноли жадваллар, кўрсатмалар бўлиши лозим. Ўқув материаллари ўз ичига талабаларнинг субъектив тажрибаси ва уларда рўй берадиган ўзгаришларни қамраб олади.
Технологиялаштириш талабага ўқув материалининг мазмунини ўзи танлашига ёрдам беради. Таълим технологияси, усулларини танлашга имконият яратилади.
Таълимнинг бундай ўзлаштирилиши анъанавий ўқитишдан узоқлашиш, ўқувда яхши самара кузатилади. Кенгайтирилган бундай ўқувлар очиқчасига бўлиши керак.
Албатта, бу ерда педагогнинг ҳам иш суръати ўзгаради. Педагогнинг роли эса фақат маслаҳатчи бўлиб қолади.
Биз бугунги кунда шахсга йўналтирилган таълимни амалга оширишда қўлланиладиган муаммоли, модулли ва компьютерли, ўйинли ҳамда бошқа ўқитиш технологияларининг моҳияти, мазмуни ва ўқув жараёнига қўллаш имкониятлари тўғрисида кейинги парагрифларда батафсил тўхталамиз.




Таянч иборалар
Ўқитиш технологияси, объект, ижодий қобилият, касбий маҳорат, шахс, субъект, табақалаштирилган таълим, маҳорат, ахборот – сўровномалар, ўқитиш жараёни, тамойиллар, методлар, воситалар.


Адабиётлар

1. 
   Олимов Қ.Т. Замонавий таълим технологиялари. Монография. Тошкент – 2007. 87 б.
   
2. 
   Барболин М.И. Методологические основы развивающего обучения. М.: Высшая школа, 1991. – 230 с.
   
3. 
   Галиев Т.Т. Системный подход к интенсификации учебного процесса. Дис. док. пед. наук. – Караганда.: 2002. – 50 с.
   
4. 
   Олимов К.Т. Шахсга йўналтирилган ўқитиш технологиялари// Касб-хунар таълими. №3. 2007.