Ўзбекистон республикаси


Mavzu: Ko‟p xonali sonlarni qo‟shish va ayirish



Download 0,87 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/74
Sana03.01.2021
Hajmi0,87 Mb.
#54088
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   74
Bog'liq
matematika oqitish metodikasi

Mavzu: Ko‟p xonali sonlarni qo‟shish va ayirish. 

 

Tayanch iboralar. 

Ko‟p  xonali  sonlar,  birliklar,  o‟nliklar,  yuzliklar,  mingliklar,  ustun  ismli  sonlarni 

qo‟shish va ayirish. 

 

Ko‟p  xonali  sonlarni  qo‟shish  va  ayirishdan  oldin  tayyorgarlik  ishlari  olib 



boriladi.  Tayyorgarlik  ishlari  ko‟p  xonali  sonlarni  nomerlashni  o‟rganish  vaqtida 

boshlanadi.  Bunda  dastlab  qo‟shish  va  ayirishning  og‟zaki  usullari,  amallarni 

xossalari  takrorlanadi. 

юз

юз

юз

юз

67

3



64

67

300



6400



 



þç

þç

6

84



600

8400


 



ìèíã

ìèíã

16

74



16000

74000


  SHuningdek 



uch  xonali  sonlarni  qo‟shish  va  ayirishning  yozma  usullari  ham  takrorlanadi.  Bu 

ishlar  o‟quvchilarning  o‟zlari  ko‟p  xonali  sonlarni  qo‟shish  va  ayirishning  yozma 

usullarini  mustaqil  tushunishlariga  imkon  beradi.  Ko‟p  xonali  sonlarni  yozma 

qo‟shish  va  ayirish  bilan  tanishayotganda  o‟quvchilarga  har  bir  navbatdagi  misol 

avvalgisini  o‟z  ichiga  oladigan  misollarni  olish  kerakligi  aytiladi  va

352


435

;   


6352

2435


16352


62435

425



637

3425



7637

  ko‟rinishdagi  misollar  echiladi.  Bu  misollarni  echgandan  keyin 

o‟quvchilarning  o‟zlari  ko‟p  xonali  sonlarni  yozma  qo‟shish  va  ayirish  uch  xonali 

sonlarni  yozma  qo‟shish  va  ayirish  kabi  bajariladi,  xulosaga  keladilar.  Darslikda 

qo‟shish va ayirish hollari qiyinligi ortib boradigan tartibda kiritiladi. Xona birligidan 

o‟tishlar soni asta-sekin ortib boradi, kamayuvchida nolь qatnashgan hollar kiritiladi., 

bir nechta qo‟shiluvchini, qo‟shish, ismli sonlarni qo‟shish va ayirish ham kiritiladi, 



 

40 










hamda 

243000


756000

ni  


м и н г

м и н г

2 4 3


7 5 0

 kabi qo‟shish mumkinligi o‟rgatiladi. YAngi hollar bilan 

tanishganlarida  o‟quvchilar  oldin  hisoblashlarni  mukammal  tushuntirishlar  beradi. 

64013


36679

  9  birliklarga  3  birlikni  qo‟shamiz,  12  birlik  yoki  1  o‟nlik  va  2  birlik  hosil 

bo‟ladi.  2  birlikni  birliklar  tagiga  yozamiz.  O‟nliklarni  o‟nliklarga  qo‟shamiz.  7 

o‟nlikni  1  o‟nlikka  qo‟shamiz.  8  o‟nlik  hosil  bo‟ladi,  yana  1  o‟nlik  qo‟shamiz.  9 

o‟nlik  hosil  bo‟ladi,  o‟nliklar  tagiga  yozamiz.  6  yuzlikka  0  yuzlikni  qo‟shamiz  6 

yuzlik  hosil  bo‟ladi.  YUzliklar  xonasiga  yozamiz,  6  mingga  4  mingni  qo‟sshak,  10 

ming  hosil  bo‟ladi,  bu  1  ta  o‟n  minglikni  beradi.  3  o‟n  minglikni  6  o‟n  minglikka 

qo‟shamiz,  9  o‟n  minglik  hosil  bo‟ladi,  uni  1  ta  o‟n  minglikka  qo‟shsak,  10  ta  o‟n 

minglik bitta yuz minglikni beradi. Natija 100692, 

099999


000001

100000


;  

205708


400100

  

13290



35472

 

 



keyinchalik bolalar ayirishga doir misollarda qisqa tushuntirish beradilar. Ko‟p 

xonali  sonlarni  qo‟shish  va  ayirishni  o‟rganishda  qo‟shishning  asosiy  xossalari 

umumlashtiriladi.  Misollarni  qarash  yo‟li  bilan  qo‟shishning  o‟quvchilarga  tanish 

bo‟lgan o‟rin almashtirish xossasi bir qancha qo‟shiluvchining yig‟indisi topiladigan 

hollarga joriy qilinadi. 


Download 0,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish