Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

3. Бож тарифи давлат бюджетининг даромадлари манбаси 
сифатида.
Импортдан солиқ ундириш янги ривожланаётган мамлакатларда 
оқланган бўлиши мумкин. Улар томонидан бож ҳимоясини давлат ғазнасига 
даромад келтирувчи восита сифатида ишлатиш фойда келтириши мумкин ва 
иқтисодий сиёсатнинг бошқа воситаларига нисбатан самаралироқ бўлиши 
мумкин. Аҳолининг турмуш тарзи паст бўлган ёш мустақил давлат учун 
ҳукуматнинг ижтимоий талабларни қондира олмаслиги асосий муаммо бўлиб 
қолиши мумкин. Бунга асосий сабаб уларнинг бюджет солиқ сиёсатининг 
самараси пастлиги бўлади. Ушбу ҳолатларда импорт божи нафақат миллий 
ишлаб чиқаришни ҳимоя қилиш воситаси, балки давлат даромадларининг 
муҳим манбаси ҳисобланади. Шундай қилиб бюджет даромадининг воситаси 
бўлмиш тарифни киритиш фақат ривожланиш даражаси паст бўлган 
давлатлар учун оқланган бўлиши мумкин. 

---

130 
4. Ноиқтисодий далиллар: миллий нуфуз, даромадни қайта 
тақсимлаш ва миллий муҳофаза. 
Миллий нуфуз 
Миллатлар учун маълум бир маҳсулотни мамлакатда ишлаб чиқариш 
миллий ғурур предмети бўлиши мумкин. Агар ушбу нуфуз келтирувчи 
рамзга умуммиллат ҳаракатлар орқали эришилса, у давлат аралашуви 
предмети бўлиши керак.
Даромадни қайта тақсимлаш 
Тарифни кераклиги, у қандайдир аҳоли гуруҳини ҳимоя қилиш орқали 
тенгликни таъминлайди, деган фикр билан ифодаланган бўлиши мумкин. 
Аммо даромадларни тенглаштириш солиқ ва трансферт сиёсатлар орқали 
амалга оширилади. Агар ушбу сиёсатларнинг смарадорлиги паст бўлса, унда 
кўрсатилган мақсад учун тарифни қўллаш оқланган бўлиши мумкин.
Миллий муҳофаза 
Бож тўсиқлар келажакдаги иқтисодий фаровонлик ёки муҳофазани 
таъминлаш учун сақланадиган тайёр маҳсулотлар ёки ишлаб чиқариш 
кучларнинг стратегик захираларни йиғиб қўйишга кўмаклашади.
Ушбу далилга қарши чиққан иқтисодчилар фикри бўйича, тариф бизни 
импорт маҳсулотига нисбатан маҳаллий маҳсулотнинг кўпроқ миқдорини 
сотиб олишга ва ишлатишга мажбурлайди ва стратегик захираларни 
шаклланишига олиб келмайди.
Агар стратегик маҳсулотларни сақлаш қиммат бўлмаса, уларга эга 
бўлишнинг энг осон йўли бу уларни чет элдан паст жаҳон нархлари бўйича 
сотиб олишдир.