Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги



Download 13,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet142/313
Sana01.05.2022
Hajmi13,62 Mb.
#601237
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   313
Bog'liq
Огиз бушлиги шиллик кавати Ж.А. Ризаев, 2008

О т з бў ш лит ш иллиқ қавати ва ла б касалликлари
д ан далолат беради. У ткир л ей ко зд а О Б Ш Қ н и н г н ек р о ти к ж а- 
раёни сабаблари охиригача ўрганилм аган. Н е к р о зн и н г ри вож - 
л ан и ш и д а л е й к е м и к и н ф и л ьтр ац и я ҳосил б ўлиш и, катта-кат- 
та қон қуйилиш лар, асаб тр о ф и к зўриқиш ва орган и зм ҳим оя 
ф ао л и яти н и н г бузилиш идир. У ткир л ей козд а л и м ф а ти к тугун- 
лар сезиларсиз катталаш ади 0,5 д ан 1 см гача, ю м ш оқ ва оғриқ- 
си з бўлади. А йрим ҳолатларда О Б Ш Қ ва терида махсус л е й к е ­
м и к и н ф и л ь т р а т л а р м и л к д а и н ф и л ь т р а т л а р ҳ о с и л б ў л и ш и
оқибатида м и л к четлари, танглайда тезда кем тиклар вужудга 
келади. Бундай ҳолатларда кўпинча ги пертроф ик гингивит каби 
таш хисланади. Л ей к ем и к и н ф и льтратлар й и ри н гл аш и б к е й и н ­
чал и к қон кетиш и га олиб кел и ш и м ум кин. Ў ткир л ей к о зл ар - 
ни ю зага кел и ш и ги п е р тр о ф и к ги н ги в и т, В ен сан н и н г ярал и
н е к р о ти к стом ати ти , С ги п о в и та м и н о зи , огир м еталл тузла- 
ридан заҳарланиш б илан ф аркдан ад и . Л ей к о зд а я куний таш - 
хис қ он н и текш и р и ш натиж асида қўйилади. Ў ткир л ей к о зн и
д аво л аш учун ц и то с т а т и к л а р (м а р к о п т о п у р и н , м етатр ек сат, 
ц и клоф осф ан ва бош қ.), коргикостероидлар (преднизалон, три - 
а м и ц и н о л е н , д е к с а м е та зо н ), к е н г таъ си р д о и р аси д аги а н ти - 
б и о ти к л а р қў л л ан и лад и . Д о р и в о с и т ал а р и н и и ш л атаётган д а 
ш унга эътибор бериш к е р а к к и , ц и тостатиклар О Б Ш К , да эро- 
зив яр а л и ж ароҳатлар чақиради.
М аҳаллий д аво усуллари га а н ти с е п ти к ва о ғр и қ си зл ан ти - 
рувчи м оддалар б илан м аҳаллий и ш л ов б ери ш киради. С урун- 
кали л ей козл ар нисбатан узок, ва яхш и си ф атли кечиш и б и ­
л ан ўткир лейкозл ард ан ф арқланади. С урункали л ей ко зл ар қон 
яратувчи аъзол арн и н г тав си ф и га б о гл и қ ҳолда м иелопролиф е- 
ратив (м и елолей козлар) ва лим ф апролиф ератив (ли м ф ал ей коз) 
ш аклларига аж ратилади. С урункали м иел ол ей козл ар и кки б о- 
сқичда ўтади: яхш и си ф атли си б и р неча й ил гача давом э т а ­
д и , ём он сиф атли (терм инал) 3-6 ой гача чўзилади. Б и ри н ч и
б осқи чи кўпинча унча ўткир бўлм аган к л и н и к б елги л арн и н г 
юзага кел и ш и , кей и н пром и ел оц и т ва я к к а бласт ҳуж айралар 
ҳосил бўлганча н ей троф ил л е й к о ц и то зн и н г давом э ти ш и б и ­
л ан тавси ф лан ад и . И к к и н ч и б осқичд а қондаги л ей к о ц и тл ар - 
н и н г тез ўсиш и кузатилади. Р и вож лан и б бораётган л ей козд а 
а н е м и я, тр ом б оц и топ ен и я кузатилиб, гем оррагия б илан б и р - 
га кечади, сурункали л и м ф о л е й к о з ўрта ёш л и ва кексаларда 
ривож ланади, қонда л ей к о ц и тл ар н и н г маълум м иқдорда ош и - 
ш и ва яхш и сиф атли у зо қ кеч и ш и билан тавсиф ланади. Л е й ­
козли л и м ф о ц и тар и н ф и льтратлар суя к кўм игида, л и м ф а ту- 
гунларида, талокда, ж игарда ж ойлаш ади. С урункали л ейкозда 
бош лангич давр бем ор учун сезиларсиз кечади. Я гона ш и ко я-


Қон ва қон яратувчи аъзоларнинг касалликларида ОБПЩ ва лабдаги узгаришлар
155
ти л и м ф а тугунларининг катталаш ганлиги бўлиш и мумкин. К,а- 
тор б ем орларда О Б Ш Қ даги узгариш лар касал л и кн и н г зўрай- 
иш ида гем оррагик; ярали н ек р о ти к ж ароҳатланиш ва ўсмали 
кен гай и ш тавси ф и д а кечади.
А гранулоцитоз - синдром, п е р и ф е р и к қондаги н ей тр о ф и л
гран ул оц и тл арн и н г кам ай и ш и ёки умуман йўқолиш идир. Аг- 
р ан у л о ц и то зн и р и во ж л ан и ш м ехан и зм и м и ел о то к си к ва им - 
му или бўл ад и . М и е л о ц и т и к а гр а н у л о ц и т о зд а о р га н и зм д а ги
и о н и за ц и я р ад и о ак ти вл ар , ки м ёви й б и р и к м ал ар , ц и тостатик 
моддалар таъ сирида суя к кў ми гида гранулоцитларнинг б осқи ч- 
д ан олд и н ги кески н ўсиш и кузатилади. И м м унли агран улоц и ­
то з а н ти л ей ко ц и тар антителолар таъсирида гранулоцитларнинг 
ўлиш и тезлаш ади. Д ори м оддалардан ам и д оп и ри н , бутадиен, 
ф е н а ц е т и н , а н а л г и н , б а р б а м и л , с у л ь ф а н и л а м и д л а р , с т р е п ­
т о м и ц и н , П А С К , ц и тостатиклар ва б ош қал ар агранулоцитоз- 
ни чақиради. А гранулоцитозда дастлаб ш и л л и қ қаватда узга­
р и ш л ар кузатилиб, уни стом атологга м урож аат қи ли ш га маж - 
бур қилади. М и елотокси к агранулоцитоз тўсатдан я ш и р и н р и ­
вож ланади. И м м унли дори воситали агранулоцитоз ўткир б о ш ­
ланади. К асалли к тан а ҳарорати кўтари ли ш и , ю тинганда оғр и қ 
б ў л и ш и , о ги зд а н ҳид к е л и ш и , м и л к л а р н и н г қ о н а ш и б и л ан
б о ш л ан а д и . Г ем о р р аги я к у за ти л и б , О Б Ш К д а н е к р о з ўчоғи 
ҳосил бўлади, бу асосан муртак безларида те з-те з кузатилади. 
Я рали н ек р о ти к ж араён О Б Ш К д а кандидоз б илан қўш илади. 
Л и м ф а тугунлари катталаш ади. Ф арқли таш хислаш да В енсан­
н и н г ярал и н е к р о ти к стом атити ва қ о н н и н г б о ш қ а к асал л и к ­
л ари б и л ан ф арк дан ад и . Т аш хис а н ам н ез, к л и н и к кўри н и ш , 
п е р и ф е р и к қ о н ва суя к кўм иги п у н к т ац и я қ и л и н и б т е к ш и ­
ри ш натиж асида қўйилади. У мумий даволаш терап евт ва гем а­
тол ог назорати остида; б и ри н чи ўринда қон қуйиш , эти ол о- 
гик о м и лл арн и б артараф қи ли ш га эътибор берилади. М аҳал- 
л и й давол аш учун оғи з б ўш лиғига ан ти сеп ти к иш лов б ериш , 
оғр и қси зл ан ти р и ш , эп и те л и за ц и ян и стим улловчи дори л ар т а в ­
си я қи л и н и ш и керак.
Тромбоцитопеник пурпура (В е р л ы о ф касаллиги). М егакари- 
о ц и тл а р н и н г б узил иш и ва гром боцитларни таъ м инлаб бери ш - 
н и и г кучеизлиги б илан б о ғл и қ ўзгариш лардир. К асалли к п е­
р и ф ер и к қонда тр о м б о ц и тл ар н и н г маълум дараж ада к ам ай и ­
ш и б и л ан тавси ф л ан ад и . В ерльгоф касал л и ги н и н г сурункали 
ва уткир кечиш идаги к л и н и к кўриниш лари ф аркданади. С и м п - 
то м а т и к т р о м б о ц и т о п е н и я ф а қ а т В ерльгоф касал л и ги д аги н а 
эм ас, б алки этиологияси а н и қ бўлмасада, аллергик ҳолатлар- 
д а, ю қумли касалликлард а, дори воситаларидан заҳарланган-


156

Download 13,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   313




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish