Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Ретинол 
(А 
витамини) етишмовчилиги. 
А ви там и н и н и н г а со ­
си й ф ао л и яти д ан б и ри бу - э п и те л и я л ар н и н г яр а ти л и ш и ва 
ш а к л л ан и ш и н и б о ш қ а р и б ту р и ш д и р , ж ум ладан О Б Ш К ,н и н г 
турли ш и кастл ан и ш ва таъ си рл овчи о м и лл ари га ч и д ам л и л и - 
гини ош и рад и . А в и там и н и н и н г ети ш м овч и л и ги эп и тел и йда 
сезиларли ўзгари ш л арн и н г - атроф и я ва ш охланиш га о л и б к е ­
л ад и , натиж ада О Б Ш К д а маълум дараж ада ҳи м оя ф ао л и яти
пасаяди. А гиповитам инозида О Б Ш Қ ва терида қуриш алом ат-

---

Гиповитаминоз ва авитоминозларда О БШ Қ ва лабдаги ўзгаришлар
149
лари, ш охланиш ж араён ининг кучайиш и (гиперкератоз), ёг б ез­
л ари ф ао л и яти д а сези ларл и ўзгариш лар кузатилади. Ш и л л и қ
қаватда ж араён ял л и ғлан и ш оқибатда эрози ял ар ва йи ри н гла- 
ниш га там он ўзгариш и мумкин.
Даволаш 
учун кунига 50000-100000 М Б м икдорда ретинол 
берилади. К атта дозада А ви там и н и н и бериш врач назоратида 
ў тк ази л ад и , агар ги п е р в и т а м и н о з ри во ж л ан ад и ган бўлса б е ­
м орни уйқу б о си ш и , л охаслик, бош огриги, юзда гиперем ия 
ва к ей и н ч ал и к те р и н и н г сувл ан и ш и кузатилади.
Рибофлавин (В 2 витамини) етишмовчилиги. 
Рибоф лавин ф ер ­
м ен тл арн и н г протети к гуруҳига киради ган, окси д л ан и ш қай - 
тал ан и ш ж араён и да ф аол и ш ти р о к этади ган витам индир. Р и ­
б о ф л а в и н углеводли, ёғли ва о қ си л л и ал м аш и н ув ж араён ла- 
рида и ш ти р о к этади. Бу ви там и н н и н г ети ш м овч и л и ги триада 
(учлик) кўриниш ида: д ер м ати т, хейлит, глоссит ҳолида ю за­
га кел ад и . Д е р м а т и т бурун л а б б у р м а с и , бурун қ а н о т л а р и , 
қовокда қи зари ш кўриниш ида, сувлан и ш , оғи з бурчакларида 
ёри ли ш ва қотган яр ал ар ҳолида юзага келади, уни юл ганда 
эр о зи я ю зага келади. Л аб н и н г қизил ҳош иясида ўткир сувла­
ни ш ж араён и кузатилади. Бундан таш қар и шу сохаларда оғри- 
fvih, қонайдиган ё р и ^ а р пайдо бўлади. Тилдаги ўзгариш лар 
қизариш дан бош л ан ад и , кей и н уни сўрғичлари атроф и ял ан а- 
ди, у л арн и н г тўла йўқолиб кетиш и гача давом этади. Н атиж а­
да тил деворлари оч қизил, си л ли қ , қуруқ ва я л ти р о қ бўлиб 
қолади. Л аб ва оғиздаги ўзгариш ларга ачи ш и ш , о ғр и қ ҳамроҳ- 
л и к қилади.