Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Ютилишнинг асосий қонунидан четланиши
Бугер-Ламберт-Бер қонуни концентрациянинг муайян чегараларидангина тўғри чизиқлидир. Шу чегаралардан четга чиққанда қонуннинг тўғри чизиқлилигига ажралмайди. Бунинг бир неча сабаблари бор. Шу сабаблардан бири нурнинг монохроматик бўлмаслигидир, чунки қонунни келтириб чиқарганда асосий шарт сифатида нурнинг монохроматиклигига қўйилган эди. Аслини олганда аниқ монохроматик нурни ҳосил қилиш жуда қийиндир, чунки ҳар қандай нур бошқа тўлқин узунлигига эга бўлган нур билан бирга бўлади. Уларни аниқ ажратиш масаласи ниҳоятда қийин масаладир. Нурнинг монохроматик эмаслиги оқибатида ютилиш қонунида четга чиқишнинг тушуниб олиш учун тўлқин узунликлари ₁ ва ₂ интенисвликлари J₁ ва J₂ бўлган нурлар текшириладиган модда эритмасига иушаяпти деб қаралади.



Номонохроматик нурнинг Бугер-Ламберт-Бер қонунига таъсири
1 – ютиш максимумига мос келмайдиган соҳа
2 – ютишнинг максимумига мос соҳа
Монохроматикликдан ташқари нурнинг модда эритмасига тушганда сичилиши ҳам қонундан четга чиқишга олиб келади. Линза, кўзгу ва бошқа оптик материаллардан қайтган ва сочилган бегона нурлар J_с  манбадаги барча тўлқин узунликларига эга бўлган нурлардир. Шунинг учун ҳам текшириладиган моддага J_о нургина эмас, балки J_с  + J_о  нур ҳам тушади ва унинг оптик кўрсаткичи D¹ бўлса, бу қиймат D дан кичик бўлади, чунки
J_о + J_с J_с