Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълим ривожлагтириш маркази тошкент тиббиёт академияси

Дарсга мустақил тайёрланиш учун саволлар: (мазкур билимлар даражаси):
1. Адаптация тушунчаси;
2. Адаптация жараёнларининг моҳияти;
3. Адаптация жараёниниг босқичлари, уларнинг морфологик таснифи;
4. Адаптация жараёнининг турлари, уларнинг ҳар бирининг таърифи;
5. Гипертрофия, турлари, ривожланиш механизмлари, морфологик таснифи, функционал аҳамияти;
6. Атрофия, шакллари, ривожланиш механизмлари, морфологик таснифи, функционал аҳамияти;
8. Метаплазия ҳақида тушунча, унингморфологик таснифи.
Терминология
Агенезия –онтогенез бузилиши оқибатида органнинг мутлақ бўлмаслиги.
Атрофия (а – истисно, инкор, trophe – озиқланиш) – ҳужайра, тўқима, органлар ҳажмининг тирикликдаги кичрайиши.
Аплазия – орган илк куртак сифатида сақланган.
Гетеротопия – тўқиманинг нотипик жойда бўлиши, силжиши.
Гипоплазия – орган тўлиқ (нормал) ривожланмаслиги.
Гипертрофия (hyper – устига, ўта, trophe – озиқланиш) – ҳужайра, тўқима, орган ҳажмининг катталашиши.
Дизонтогенез (disonthogenesis) –онтогенезнинг бузилиши.
Дисплазия – ҳужайра атипиясининг ҳосил бўлиши ва гистоархитектониканинг бузилиши билан эпителий(тўқимаси)нинг пролиферация ва дифференцировканинг яққол бузилиши.
Метаплазия – (metaplasso – бошқасига ўтиш) – бир турдаги тўқиманинг ўзига ўхшаш бошқа турга ўтиши.


Талабалар мустақил ишининг мазмуни:
1. Гипертрофияни адаптация жараёни сифатида “Юрак гипертрофияси”, “Простата аденомасида сийдик пуфаги девори гипертрофияси” макропрепаратлари мисолида ўрганиш.
2. Гиперплазияни адаптация жараёни сифатида “Бачадон силлиқ қаватининг безсимон гипертрофияси” макро ва микропрепаратлари мисолида ўрганиш.
3. Атрофияни адаптация жараёни сифатида«Жигар қўнғир атрофияси», «Юрак қўнғир атрофияси», «Гидронефроз», «Гидроцефалия» макропрепаратлари ва «Жигар қўнғир атрофияси»микропрепарати мисолида ўрганиш.
4. Эпителий метаплазиясини “Бронх эпителийси метаплазияси” микропрепарати мисолида ўрганиш.
Дарснинг жиҳозланиши, ўрганиладиган препаратлар таснифи.