Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг

Нефростомик йўлни бужлаш.
Тери орқали кириш йўлини кенгайтириш металл 
телескопик бужлар, битта (поғонали) дилататорлар ёки балонли дилататорлар ёрдамида 
амалга оширилади. Гарчи тадқиқотлар нефростомик йўлни бир босқичли дилатациялаш 

---

40 
усули бошқа усуллар сингари самарали эканлигни кўрсатган бўлса-да, натижалардаги 
фарқлар қўлланилган техникадан кўра кўпроқ жарроҳнинг тажрибаси боғлиқ. 
Асбобларни танлаш. 
Сийдик-тош касаллиги бўйича тузилган ишчи гуруҳ буйрак 
тошларини кичик ўлчамли асбоблар (< 22 Fr, миниТОНЛТ) ёрдамида даволашда ТОНЛТ 
натижаларини баҳолаш учун тизимли шарҳ ўтказди. Мини ва стандарт ТОНЛТ учун 
тошни тўлиқ йўқотилиши кўрсаткичлари бир хил эканлиги аниқланди. МиниТОНЛТ кам 
ҳажмда қон йўқотиш билан боғлиқ, аммо кўпроқ вақт талаб этади. Бошқа асоратлар 
асбобларнинг ўлчамига боғлиқ эмас. Шуни таъкидлаш керакки, маълумотлар асосан 
кичик, аксарияти битта гуруҳни ўз ичига олган ва ҳолатлар серияси тадқиқотларидан 
олинган. Фақат иккита тадқиқот рандомизацияланган. Бундан ташқари, тадқиқотларда 
ишлатилган асбобларнинг ўлчамлари ва буйрак тошларининг хусусиятлари турлича 
бўлган. Шу сабабли, хатоликлар ва бузиб кўрсатувчи омиллар хавфи юқори. 
Нефростомия ва стентлаш.
Жарроҳлик охирида нефростомани ўрнатиш ёки 
ўрнатмаслик тўғрисидаги қарор бир нечта омилларга боғлиқ, жумладан: 

резидуал тошларнинг мавжудлиги; 

энг яқин даврда такрорий нефроскопия қилиш эҳтимоли (second-look); 

сезиларли интраоперацион қон кетиш; 

уринома; 

сийдик найининг обструкцияси; 

«инфекцион» тошларда бактериуриянинг сақлаб қолиниши эҳтимоли; 

ягона буйрак; 

геморрагик диатез; 

режалаштирилган тери орқали хемолиз. 
Кичик ўлчамли нефростома ўрнатиш жарроҳликдан кейинги даврда унчалик кучли 
бўлмаган оғриқ билан кечади. Дренажсиз ТОНЛТ (tubeless) нефростома ўрнатмасдан 
амалга оширилади. Агар ҳам нефростома, ҳам сийдик найи стенти ўрнатилмаса, бундай 
операция тўлиқ дренажсиз ТОНЛТ (totally tubeless) деб аталади. Мураккаб бўлмаган 
ҳолатларда тўлиқ дренажсиз ТОНЛТни бажариш беморнинг касалхонада ётиш вақтини 
камайтиришга имкон беради ва ҳеч қандай камчиликларга эга эмас.