Ózbekiston respublikasi oliy va órta maxsus ta’lim vazirligi berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti

3.6.2.5 – rasm. Taqsimotning uchburchak qonuni: a – differentsial funktsiya; б – integral funktsiya

3.5.3. Normal (Gaus) taqsimot qonuniga bóysinuvchi kirish kattaliklarini tur noaniqligini baholash
Аgar kattalik tógʼrisidagi axborot quyidagi kórinishlarda keltirilgan bólsa, ehtimollik normal qonun bóyicha taqsimlangan deyish mumkin.

1-variant.

Аgar kattalik bahosi tasodifiy ózgaruvchi jarayonni takroriy kuzatuvlardan olingan bólsa, uning ehtimolligi normal qonun bóyicha taqsimlangan deyish mumkin.

2. 
   variant
   

Аgar X_i kattalikning qiymati biror protsent ehtimollik (yoki ishonchlilik darajasi) bilan a dan v gacha intervalda joylashgan bólsa, bu holda uning ehtimolligi normal qonun bóyicha taqsimlangan, deyish mumkin.

Bunda х_i uchun standart noaniqlik keltirilgan intervalning yarmisini mos k koeffitsientga bólib topiladi. Bunday koeffitsientlar 50, 90, 95 yoki 99 ishonchlilik darajalari uchun mos holda 0,674; 1,64; 1,96 i 2,58 ni tashkil qiladi.

3. 
   variant.
   

Kórsatilgan ishonchlilik darajasiga ega bólgan interval (oraliq) ning yarim kengligi berilgan bólsa, uning ehtimolligi normal qonun bóyicha taqsimlangan deyish mumkin.

4. 
   variant.
   

Аgar noaniqlikning qiymati standart ogʼishga karrali kórinishda berilgan bólsa, uning ehtimolligi normal qonun bóyicha taqsimlangan deyish mumkin.

Bunda х_i uchun standart noaniqlik keltirilgan noaniqlikni mos koeffitsientga bólib, topiladi.

5. 
   variant.
   

Аgar standart (absolyut yoki nisbiy) ogʼishning qiymati yoki CV % dispersiya koeffitsientining qiymati taqsimlanish turi kórsatilmagan holda berilgan bólsa, uning ehtimolligi normal qonun bóyicha taqsimlangan deyish mumkin.
Normal taqsimot qonunida bir sigma (σ), ikki sigma (2σ) va uch sigma (3σ) qoidalari keng qóllaniladi (3.6.3.1 -rasm).