Zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlatuniversiteti

2-mashq. Olmoshlarni toping va ularning ma’nо turini aniqlang.
Namuna: ushbu – olmosh, ma’nosiga ko‘ra: ko‘rsatish olmoshi, tuzilishiga ko‘ra:
sodda, gaplarning so‘ziga bog‘langan, gapdagi vazifasi – sifatlovchi aniqlovchi

1. Ushbu gaplarning bari yolg‘on. 2. Men ularni omborda saqlayman. 3. Bunaqa gaplar bilan bizni chalg‘itmang. 4. Siz kimsiz, menda nima ishingiz bor? 5. Mana bu rasmni o‘zim chizdim. 6. Siz nimani qidiryapsiz? 7. Qorovul kimnidir chaqirdi, allakim bilan gaplashdi. 8. Shu vatanda o‘sdim unib. 9. U o‘z kitoblarini hech kimdan ayamaydi. 10. Hamma uning nimalarnidir gapirishini kutardi. 11. Bu yigit kimingiz bo‘ladi? 12. Biz hech qachon hech kimni unutmaymiz. 13. Siz qanday va nechta kitob oldingiz? 14. Ular anhor ko‘prigi ustida to‘xtashdi. 15. Keksaga hurmat - o‘zingga izzat. 16. Uning yoshi nechada? 17. Atrofda hech kim yo‘q edi. 18. Azimjon bilan Toshkentda ko‘rishgan edi, o‘sha gapirib berdi. 19. Allaqancha bolalar to‘planishib qandaydir yangi kuyda yoqimli qo‘shiq aytar edilar. 20. Har bir bekning navkarlari o‘zlariga qarashli yuklarni tuya qo‘shilgan og‘ir aravalarga ortmoqdalar. 21. Biznikiga mehmon keldi, hammasining qoshi qora. 22. Hamma nopok, hamma egri, yolg‘iz siz to‘g‘ri. 23. Aybdor o‘zi har bir savolga bergan javobi bilan jinoyatini iqror qildi. 24. Bu gapning butun dahshati shu topda bilindi. 25. Siz o‘zingizni tuproq bilan tenglashtirmoqchi bo‘lgansiz. 26. Hech qanaqa shartim yo‘q. Ishlab u-bu orttirish niyatim ham yo‘q. 27. Hamma unga o‘girilib qarar, ammo Sattor Roziyadan boshqa hech kimni ko‘rmas edi. 28. Mana bu manzarani qaranglar, qizlar, - dedi Manzura. 29. Men, ixtiyor sizda, kimni ma’qul ko‘rsangiz, roziman, dedim. (O) 30. U nima to‘g‘rida gap boshlasa, oxirini shu yer islohotiga bog‘laydi, Saidiy uchun qancha savollar chiqaradi. (A.Q)

9-AMALIY MASHG‘ULOT
MAVZU:SINTAKTIK KATEGORIYALAR BO‘YICHA MASHQLAR TAHLILI.


REJA:
1. Sintaktik kategoriyalar haqida umumiy ma’lumot.
2. Sintaktik kategoriyalar turlari haqida umumiy ma’lumot.
3. Sintaktik kategoriyalar bo‘yicha mashqlar tahlili.