‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

45

---

11 yillik majburiy o‘rta ta’limning mazmuni va uni tashkil 

etish mexanizmlari

11  yillik  majburiy  o ‘rta  ta’lim  mazmunini  belgilash  va 

muntazam yangilashning asosiy prinsiplari:

a) ta’lim mazmunining o‘quvchi shaxsiga yo‘naltirilganligi;

b) ta’lim mazmunining kompetensiyaviy yondashuvga asoslan- 

ganligi;

d)  ta’lim  mazmunining  insoniylik,  insonparvarlik,  madani- 

yatshunoslikka asoslanganligi;

e) ta’lim mazmunining fundamental xarakterga egaligi;

f)  ta’lim  mazmunining  o ‘quvchi  salomatligini  saqlash  va 

muhofaza qilishga yo‘naltirilganligi;

g)  ta ’lim  mazmunining  o‘quvchilarda  amaliy  faoliyat 

ko‘nikmalarini hosil qilishga yo‘naItirilganIigi;

h) ta’lim mazmunining darajali  integratsiya asosida tanlanishi 

va muayyan o‘quv bloklari, o‘quv modullaridan tashkil topishi;

i)  ta’lim  mazmunida  faoliyatli  yondashuvga  ustuvor  o‘rin 

ajratilganligi;

k)  ta’lim  mazmunini  optimallashtirishga  ustuvor  o‘rin 

ajratilganligi;

e) 

ta’lim  mazmuniga  o‘zbek  xalqi  ijtimoiy  tajribasining 

singdirilishi;

m) ta’lim mazmunining tabaqalashtirilishi va sohalar bo‘yicha 

ixtisoslashtirilishi;

n)  shaxsni  rivojlantirishning  psixofiziologik  va  yosh  xusu­

siyatlari hisobga olinganligi;

o) o ‘quv jarayonining kutilayotgan natijaga yo‘naltirilganligi;

p) ta ’limning ochiqligidan iborat.

11  yillik  majburiy  o‘rta  ta’lim  mazmunida  quyidagi  ta’lim 

sohalari:  filologiya,  matematika,  tabiiy-ilmiy  bilimlar,  inson  va 

jamiyat, texnologiya, jismoniy tarbiya to‘liq amal qiladi.  11  yillik 

majburiy  o‘rta  ta’lim  mazmuni  tayanch  о‘quv  predmetlari  orqali 

amalga oshiriladi: ona tili va adabiyot, rus tili, chet tili, matematika, 

tarix, davlat va huquq  asoslari,  iqtisodiy bilim  asoslari, tabiyot va 

geografiya,  biologiya,  fizika,  kimyo,  informatika  va  axborot 

texnologiyalari,  odobnoma,  Vatan tuyg‘usi, milliy istiqlol  g‘oyasi

46

---

va  ma’naviyat  asoslari,  musiqa  madaniyati,  tasviriy  san’at, 

chizmachilik, texnologiya, jismoniy tarbiya. Xuddi mana shu о‘quv 

predmetlari  bo‘yicha  kompetensiyaviy  yondashuvga  asoslangan 

davlat ta’lim standartlari belgilab beriladi.

Davlat  ta’lim  standartlari  talablaridan  kelib  chiqqan  holda 

ushbu  fanlar  integratsiyalashtirilishi  yoki  ularning  ayrim  kom- 

ponentlari uyg‘unlashtirilishi mumkin.

0 ‘quv  predmetlari  mazmuni  quyidagi  yo‘nalishlarda  o‘zgar- 

tiriladi:

1.  Atrof-muhitdagi  o‘zgarishlar  va  tanyach  fanlarda  vujudga 

kelgan  yangiliklar  bilan  b o g iiq   holda  o‘quv  predmetlarining 

mazmuni yangilanadi va boyitiladi.

2.  Jamiyat hayoti uchun muhim bo‘lgan,  umummadaniy aha- 

miyat kasb etgan mavzular eski mavzulami chiqarib tashlash hiso- 

biga ta’lim mazmuniga joylashtiriladi.

3.  V-IX hamda V-XI  sinflar bo‘yicha o‘quv  bloklari  va o‘quv 

mavzularini taqsimlash asosida o‘quv yuklamasini kamaytirish hiso- 

biga  ta’lim  mazmuniga  o‘zgartirishlar  kiritiladi.  0 ‘quv  muddat- 

larining  uzaytirilganligi  hamda  о‘quv  materiallarining  qayta  taq- 

simlanishi  hisobiga  o‘quv  yuklamalarining  hajmi  kamaytiriladi. 

0 ‘quv  yuklamasining  maksimal  hajmi  0 ‘zbekiston  Respublikasi 

hududida  o‘matilgan  sanitar-gigiyenik  meyorlar  doirasida  belgi­

lanadi.

Boshlangich I-IV sinflarda kunlik о ‘quv soatlari miqdori -  4, 

V-IX sinflarda -