Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

Bank  aksepti  moliya  bozorining  xavfsiz  instrumentlaridan  biri 

bo„lib,  bankning  aksept  egasiga  kelishilgan  muddatda  akseptda 

belgilangan pul miqdorini to„lash majburiyatidir. Bank o„zining eksport-

import  operatsiyalari  yoki  boshqa  faoliyat  bilan  shug„ullanuvchi 

mijozning barcha to„lovlarini kafolatlashi natijasida bank aksepti yuzaga 

keladi va bu kafolat uchun bank haq oladi. 

Akseptni  ro„yxatdan  chiqarish  muddati  kelguncha  doimo  o„zining 

nominal  qiymatidan  past  qiymatga  sotiladi  va  ko„zda  tutilgan  daromad 

faqat  ro„yxatdan  chiqarish  muddati  yaqinlashganda  aksept  narxining 

oshishi hisobiga olinishi mumkin. 

[137]. Kapital bozorida qo„llaniladigan majburiyat va obligatsiyalar 

quyidagi afzalliklarga ega: 



 

risk; 



 

ikkilamchi bozori rivojlangan; 



 

qarz olish uchun juda yaxshi garov; 



 

hukumat depozitlarini kafolatlashi mumkin; 



 

soliqqa tortilmaydigan foiz daromadiga ega; 



 

yuqori kredit sifatiga ega; 



 

ba‟zi qimmatli qog„ozlar yuqori likvid va tez sotilishi mumkin; 



 

bir  yildan  o„n  yilgacha  va  undan  ortiq  muddatda  muomalada 

bo„ladi.  

---

 

226 

Pul  bozoridagi  majburiyat  va  obligatsiyalar  esa  tez  sotilish  qobili-

yatiga  ega  ekanligi,  hukumat  depozitlari  uchun  yaxshi  garov  vazifasini 

bajarishi, ko„zda tutilgan  daromadliligi  yuqori  bo„lgan afzalliklari bilan 

kapital bozoridagi majburiyat va obligatsiyalardan farq qiladi. 

Har  ikkala  bozordagi  majburiyat  va  obligatsiyalar  o„ziga  xos 

kamchiliklarga  ega.  Ularning  kamchiliklari  ham  bir-biridan  farq  qiladi. 

Masalan,  kapital  bozoridagi  majburiyat  va  obligatsiyalarning  daromad-

liligi xususiy sektorning uzoq muddatli qimmatli qog„ozlar daromadidan 

past  bo„lib,  bozor  beqaror  va  ikkilamchi  bozordagi  ba‟zi  qimmatli 

qog„ozlarning  muomalasi  chegaralangan  bo„lsa,  pul  bozoridagi  majbu-

riyat  va  obligatsiyalarning  kamchiligi  shundaki,  ularning  daromadliligi 

boshqa moliyaviy instrumentlardan past, baho xatari esa yuqori bo„ladi.