- Синдикат ( франтсузча синдикат " касаба уюшмаси "-лотинча сйндиcус "текшириб кўриш, текшириш" - бошқа юнонча " ҳимоячи, шафоатчи") - рақобатни бартараф этиш ва тижорат шароитларини яхшилаш мақсадини кўзлайдиган корхоналар бирлашма шаклларидан бири. Синдикат аъзоларининг ишлаб чиқариш ва ҳуқуқий мустақиллигини сақлаб қолган ҳолда нархларни аниқлаш, хом ашё сотиб олиш, маҳсулотларни сотиш соҳасидаги фаолият. ХИХ-ХХ асрларда бозорни монополлаштириш мақсадида синдикатлар ташкил этилди.Ҳозирги вақтда дунёнинг кўпгина мамлакатларида монопол бирлашмаларнинг ҳар қандай шаклига қарши қонунлар қабул қилинган.
Синдикат - ТСБ га кўра , синдикат асосан бир ҳил оммавий маҳсулотлар бозорида назорат ўрнатиш орқали хомашёни сотиш ва харид қилиш соҳасидаги иштирокчилар ўртасидаги рақобатни бартараф этиш мақсадида монополистик келишув шаклидир: унинг иштирокчиларининг маҳсулотларини сотиш, шунингдек, хом ашё сотиб олиш барча буюртмаларни жамловчи ва уларни квоталарга мувофиқ иштирокчилар ўртасида тақсимловчи, ўз товарларини ягона органга маълум, олдиндан белгиланган нархда топширадиган ягона орган орқали амалга оширилади. Синдикат аъзолари ўзларининг саноат ва ҳуқуқий мустақиллигини сақлаб қоладилар, лекин картельдан фарқли ўлароқ , улар тижорат мустақиллигини йўқотадилар
Трест
- Трест — ишлаб чиқариш воситалари ва тайёр маҳсулотга биргаликдаги мулкий эгаликни таъминловчи ишлаб чиқарувчиларнинг юридик шахс кўринишидаги бирлашмаси.
Трест ( инглиз тилидан траст ) монополистик бирлашмаларнинг шаклларидан бири бўлиб, унда иштирокчилар саноат, тижорат ва баъзан ҳуқуқий мустақилликни йўқотадилар. Ишончдаги ҳақиқий ҳокимият бошқарув кенгаши ёки асосий (ота) компаниянинг қўлида тўпланган .
Трест (инг. труст) — корхоналар, фирмалар бирлашмаси. Саноат монополияларининг 20-йиллардаги эн юқори шакли. Т. таркибига кирган иштирокчилар ўз ишлаб чиқаришсавдо мустақиллигини йўқотади ва бу соҳалардаги фаолиятида марказий бошқарма қарорига амал қилади. Ўзбекистонда 1930—90 йилларда қурилиш, автомобиль транспорти, тайёрлов, қишлоқ хўжалиги.нинг ташкилий тузилмалари (мас., совхозлар Т.и). - Трест (инг. труст) — корхоналар, фирмалар бирлашмаси. Саноат монополияларининг 20-йиллардаги эн юқори шакли. Т. таркибига кирган иштирокчилар ўз ишлаб чиқаришсавдо мустақиллигини йўқотади ва бу соҳалардаги фаолиятида марказий бошқарма қарорига амал қилади. Ўзбекистонда 1930—90 йилларда қурилиш, автомобиль транспорти, тайёрлов, қишлоқ хўжалиги.нинг ташкилий тузилмалари (мас., совхозлар Т.и).
Трест
Do'stlaringiz bilan baham: |