Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш

Тўғри жавоблар: 
1 – А 
2 – Г 
3 – В 
4 – А 
5 – А 
6 – Д 
7 – Д 
8 – А 
9 – Б 
10 – В 
 XIV боб. ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ЁРИТИЛГАНЛИГИНИ ГИГИЕНИК БАҲОЛАШ. 
 
Максад:
ишлаб чиқариш корхоналарида ѐритилганликни гигиеник назоратдан 
утказишни урганиш. Ёритилганликни иш жойларида рационал жойлаштириш натижасида 

---

329 
иш кобилиятини ошириш ва шикастланишини олдини олишдаги аҳамиятини ургатиш; 
корхоналарда 
ѐртилиганликни 
(табиий, 
сунъий, 
аралаш) 
улчашни 
урганиш; 
расмийлаштирилган меъѐрлар орқали олинган натижаларни таҳлил этишдаги амалий 
куникмалар ҳосил килиш; ѐритилганликни ишловчилар куриш функцияларига таъсирини 
урганиш; корхоналарда ѐритилишни санитария текширувини урганиш; гигиеник хулоса 
тузиш ва профилактик чоралар ишлаб чиқишни урганиш.

Ишлаб чиқаришда иш бажарилишни сатҳини ѐритилишни тўғри ташкил этиш алоҳида 

гигиеник ва иқтисодий аҳамиятга эгадир. Бошқа омиллар билан бирга ѐритилиш тўғри 
ташкил этиш натижасида организмдаги умумий чарчаш, шикастланишни олди олинади, 
қулай психологик шароит яратилади. Ишлаб чиқариш қобилиятини кўрсаткичлари 
яхшиланиб, махсулот сифати яхшиланади. 
Ёритилишни гигиеник баҳолаш қуйидаги масалаларни ечишда бажарилади: 

қурилиб ишга тайѐр корхоналарни қабул қилишга; 

технологик жараѐн ва технологик қабул ускуналарида ўзгартира олгандан сўнг; 

ѐритилиш мажмуаларининг тузатиш ва ўзгартиришдан сўнг; 

касб касалликларини ва шикастланиш сабабларини аниқлашда; 

ишчилардан тушган шикоятлар сабабларини аниқлашда. 
Ишлаб чиқаришда ѐритилганлик: етарли, ѐруғлик эса сатҳ бўйлаб текис тарқалган, 
ишчиларга хавфсиз бўлиши керак. Ишлаб чиқаришда ѐритилганликни сифат ва миқдорий 
хусусиятларига баҳо бериш учун меҳнат гигиенаси врачи ДавСт 24940 81 ―Ёритилганликни 
ўлчаш усуллари‖ ва ҚМҚ 2.01.05-98 ―Табиий ва сунъий ѐритилиш‖га асосланади.