Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин Муҳаммад Бобур номидаги

 
 
NOK MEVASINING SHIFOBAXSHLIGI 
 
Q. Q. Otaxonov– kimyo kafedrasi mudiri (PhD), 
Uraimova M. Sh., Mo’minova D. D. – kimyo ta’lim yo’nalishi talabalari. 
 
 
Annotatsiya: 
ushbu ma`ruza materialida nokning shifobaxshligi, xalq 
tabobatidagi ahamiyati, kasalliklarga davo bo`lishi, kimyoviy tarkibi haqida bayon 
etilgan. 
 
Kalit so`zlar: 
nokning turlari, vitaminlar, oqsillar, aminokislotalar, 
monosaxaridlar, mikrounsurlar, yog`li kislotalar. 
 
Аннотаци:
 в материале описаны лечебные свойства груш, их значение 
в народной медицине, лечении заболеваний, химический состав. 
Ключевые слова:
виды груш, витамины, белки, аминокислоты, 
моносахариды, микроэлементы, жирные кислоты. 
 
Annotation: 
The material of the report describes the medicinal properties of 
pears, their importance in folk medicine, treatment of diseases, chemical 
composition. 
 
Key words:
types of pears, vitamins, proteins, amino acids, 
monosaccharides, trace elements, fatty acids. 
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev raisligida 2020-yil 
9-dekabr kuni meva-sabzavotchilikka ixtisoslashgan klasterlar tashkil etish va 
meva-sabzavotlar yetishtirish sifati va eksporti hajmini oshirish masalalari 
muhokamasiga bag`ishlangan videoselektor yig`ilishi o`tkazildi. 
Mazkur videoselektor yig`ilishning maqsadi-yurtimizda meva yetishtirishni 
oshirish, axoli salomatligini saqlash va oshirish uchun ulardan turli maxsulotlar 
ishlab chiqarishda yangi korxonalar yaratishdan iborat. Agar yetishtirilayotgan 
meva va sabzavotlar yurtimizda qayta ishlansa, tibbiyotda ham foydalanilsa 
yurtimiz iqtisodiyoti yanada rivojlanadi. O`zbekistonda nokning murut, olmurt deb 

---

126 
ataladigan yovvoyi turi – Korjinskiy noki tog` etaklari va yon bag`irlarida, 
soylarda o`sadi. Mevasi dumaloq yoki cho`ziq. Olmurt yetishtirish usullari 
qadimdan ma`lum. Qadimgi Rim yozuvchisi Kato oqsoqol ikki ming yildan 
ko'proq vaqt oldin yozgan "Qishloq xo'jaligi to'g'risida" risolasida nokni to'g'ri 
yetishtirish bo'yicha tavsiyalar bergan. 
Nok shifobaxsh mevalardan biri bo‘lib, odamning chanqog‘ini bosuvchi, 
kayfiyatini ko‘taruvchi xususiyatga ega. Uni ovqatdan 30-50 daqiqa keyin iste’mol 
qilish lozim. Nok yurak-qon tomir tizimini tetiklashtirib, buyrak va peshob pufagi 
yallig‘lanishining oldini oladi. Shuningdek, jigar va qandli diabet kasalliklarida, 
semizlikning oldini olishda kuniga 3-4 dona yaxshi pishgan nokdan tanovul 
qilinsa, shifo bo‘ladi. Bod kasalligi bezovta qilganda ham uning damlamasi 
foydalidir. Buning uchun quritilgan, maydalangan nokdan 2 choy qoshiq olib, 
ustiga 1 piyola qaynoq suv quyiladi. 2 soat davomida tindirilgach, kuniga uch 
mahal 1-2 oshqoshiqdan ichiladi. Xolesistit (o‘t pufagi yallig‘lanishi)da har kuni 
nahorda bu mevadan ikki dona tanovul qilish yoki yovvoyi nokdan tayyorlangan, 
shakar solinmagan sharbatidan ichish yaxshi foyda beradi.