Њзбекистон республикаси олий ва њрта махсус таълим вазирлиги

5-Ishchan holat. Dunyoda chakana savdoning o‘ta yirik tizimi bo‘lib «Sirs, Robak» firmasi hisoblanadi. U o‘tgan asrning oxiriga kelib izchillik va barqaror rivojlanishini namoyish etmoqda. Diversifikatsiyani rivojlantira turib, «Sirs, Robak» firmasi o‘zi sotadigan mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilarning 60%ni nazorat qildi. Savdoning peshqadami bo‘lishi bilan bir qatorda, ushbu firma iste'molda modaning ham peshqadami bo‘ldi. Iste'molchilarning markazlashtirishni firma dastlab «Pochta orqali tovarlar» tamoyili asosida amalga oshiriladi. Haqqoniy va muntazam axborot tovar katalogini «hohishlar kitobiga» aylantirdi.
XXI asrning boshida firma boshqaruvida o‘zgarishlar amalga oshirildi. Natijada yangi stil vujudga keldi. «Pulni orqaga qaytarish va xech qanday savollarsiz». Shu tariqa ming yillik bo‘lib hisoblangan «qara nimani sotib olayapsan» tamoyili «qara nimani sotayapsan» tamoyiliga almashdi. «Qondirilish kafolatlanadi yoki pul orqaga qaytariladi» shiori, firmaga ishonchni yaratdi va juda katta sonli buyutmalar bilan ta'minladi. Juda ko‘p sonli hamkorlar-ta'minotchilar nima sotiladigan bo‘lsa o‘shani ishlab chiqara boshlashdilar. Xodimlar vijdonan halol ishlashlari uchun firma egasi har bir xodimga foydadan sotib olingan mulkning bir qismini ajratdi. Menejerlar boshqaruv usulini tanlashda erkinlik olishdilar lekin ularga natijalar uchun to‘liq javobgarlik yuklatildi.
Hayot bir joyda turmasligi tufayli qishloqda ham o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. Ya'ni fermerlar va shahar aholisi haridlari o‘rtasidagi farq yo‘qola bordi. Bunday o‘zgarishlarni sezgan «Sirs, Robak» firmasi juda katta universamlarni, rivojlangan avtomabil to‘xtash joylari bilan birgalikda qura boshladi. Qiziqarli o‘zgarishlar doimo rivojlanayotgan firmani taqib qilib kelmoqda. Boshlang‘ich paytda sotuvchi haridor bo‘ldi. Pudratchilar sistemasi orqali savdo shahobchasi ishlab chiqaruvchilardan shunday tovarlarga buyurtma berdi va sotib oldi, keyinchalik ularning o‘z iste'molchilariga muvoffaqiyat bilan sota boshladi.
Keyinchalik savdo shahobchasi yirik axborot markaziga, o‘ta yangi tovarlarni loyihalashtirish markaziga aylandi. Hozirgi kunda firma maqsadli deb savdo shahobchalarini haridorlar harajatlariga qarab bo‘lish kerak deb hisoblamoqda. Ya'ni tovar assortimentini baravarlashtirish, sifatli xizmat qilish va xizmatlarning keng spektorini joriy etish. Ushbu firmaning hozirgi kundagi bosh strategiyasi-ertangi kunda oila qanday bo‘lishni oldindan sezish, kelgusida tovar (ishlab chiqarish) siyosatini to‘g‘ri tashkil etish uchun, bugungi kunda qanday strategik qadamlar qo‘yishni boshlash lozimligini aniqlashdir.