Њзбекистон республикаси олий ва њрта махсус таълим вазирлиги

Ishchan holatlar. Tovarlarni muvoffaqiyatli ishlab chiqarish, muvoffaqiyatli tadbirkorlik strategiyalari va ularning vaqt bo‘yicha o‘zgarishi to‘g‘risida bir nega ishchan holatlarni ko‘rib chiqish maqsadga muvofiq bo‘lib hisoblanadi.
1-ishchan holat. Buyuk kashfiyotchi va tadbirkor Genri Ford o‘z «farzandi» - avtomobilni, «g‘olib» imidji bilan bog‘ladi. U yetti yil davomida avtomobil poygalarida qatnashib keldi va unda g‘olib chiqish orqali o‘z avtomobili konstruksiyasini takomillashtirib bordi. Konstruksiya maromiga yetkazilgandan, so‘ng unda ishlab chiqarish strategiyasi to‘g‘risida savol paydo bo‘ldi. Aksionerlar (G.Fordning fikriga qaramasdan) avtomobil-bu boy odamlar uchun o‘yinchoq, ularni buyurtma bo‘yicha kelgusi egasining xohishi va didiga ko‘ra tayorlash lozim degan fikrlarni olg‘a surishadilar. Ushbu strategiyaning mustahkamligi aniq bo‘lganda (o‘sha davrda aksionerlar hafsalalari pir bo‘ldilar) o‘z aksiyalarini Fordga sotishdilar. O‘shandan so‘ng G.Ford o‘ziga abadiy nom qoldirgan strategiyani ko‘tarib chiqdi: avtomobil dabdaba emas, balki harakat vositasidir.
O‘sha paytlarda iste'molchilarning ko‘pchiligi kambag‘al odamlar edi. Ford buni tushungan holda standart va arzon avtomobillar ishlab chiqara boshladi. Lekin strategiya qanchalik yaxshi bo‘lmasada doimiy emas. G.Ford avtomobillar dunyo bozorining 51% ni egalladi, lekin atrofdagi dunyo o‘zgarganini sezmadi. Insonlar turli xildagi avtomobillarni (hech bo‘lmaganda rangi bo‘yicha) xoxlashadilar, lekin bu Fordning ishlab chiqarish rejalarini buzar edi: ya'ni eng kam harajatlar qora rangli avtomobillarni ishlab chiqarishda bo‘ladi. G.Ford o‘z iste'molchilari bilan hazillashadi: «siz mendan turli rangdagi avtomobillarni sotib olishingiz mumkin, shu shart bilanki, bu rang qora bo‘lsa».
Alfred Sloan kichik avtomobil zavodlarini birlashtirish natijasida iste'molchiga rangbarang avtomobillarni taklif etidi, albatta ularning bahosi qimmatroq edi. A. Sloan boshchiligidagi Jeneral Motors firmasi qisqa muddat ichida avtomobil sanoatining yetakchisi bo‘ldi.