Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Клиник манзараси
. 
Янги туғилган чақалоқларда ва кичик ѐшдаги болаларда нуқсоннинг 
клиник кўриниши жуда ҳам камбағал, бу унинг камдан–кам аниқланишини 
туўунтиради. Янги туғилганлик даврида қичқириқ ѐки безовталаниш пайтида 

---

422 
вақтинчалик цианоз пайдо бўлиши мумкин. Шифокорлар буни кўпинча 
перинатал энцефалопатия билан боғлашади. Ўрта ва катта нуқсонларда 
дастлабки белгилар ҳаѐтнинг биринчи олти ойида – биринчи йилида турғун 
рангпарлик, жисмоний ривожланишдан ўртамиѐна орқада қолиш, тез–тез 
респиратор касалликлар (бронхит, зотилжам), ҳансираш, чарчаш пайдо 
бўлади. 
Ташхислаш
. Аускултацияда тўшдан чап томонда II–III қовурғалараро 
орлиқларда ўрта жадалликдаги систолик шовқин эшитилади, II тон кучайган 
ва ўпка артерияси устида тарқалган (КчҚД гиперволемия ва юқори қон 
босими). Шовқин ѐтган ҳолатда яхши эшитилади. АБ нормал, аммо катта 
нуқсонларда максимал ва пулс АБ пасаяди. 
Юрак чегаралари, одатда ўзгармайди. 
ЭКГда БАТНли беморларнинг кўпчилигида ЮЭЎнинг ўнга оғиши, ўнг 
бўлмача электр фаоллиги ошиши (узатмада баланд ўткир охирга эга P 
тишча), Гис тутамининг ўнг оѐқчаси нотўлиқ блокадаси қайд қилинади. 
Кўкрак қафаси рентгенограммасида бу нуқсон КчҚДнинг ҳажмли 
зўриқиши ҳисобига ўпка расми кучайиши билан намоѐн бўлиши мумкин. 
Даволаш
. 
БАТНни даволаш 40% дан ортиқ қон чиқариш ҳолатида жарроҳлик 
усули билан, нуқсонни эндоваскуляр тузатиш ѐки очиқ юракда операцияни ўз 
ичига олади. Кардиожарроҳлар индиидуал тарзда у ѐки бу даволаш усулини 
танлашади. 
Ҳаѐтнинг биринчи йилидаги ўлим бошқа юрак нуқсонлари билан 
қўшилиб келган бирламчи БАТН билан боғлиқ бўлиши мумкин. Янги 
туғилганлик даврда ва кўкрак ѐшида БАТнинг алоҳида нуқсони одатда 
ижобий давом этади. 

---

423