Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Механик сариқликлар. 
Клиник мезонлар: 
– сариқликнинг эрта бошланиши ва унинг тўлқинсимон кечиши; 
– тери қопламлари рангги зайтун-сариқ рангдан яшил ранггача; 
– жигар ва талоқ ўлчамлари катталашиши; 
– сийдикнинг тўқ ранга бўялиши; 
– нажаснинг даврий тарзда рангсизланиши; 
– геморрагик синдром – петехиялар, қон талашлар; 
– у ѐки бу инфекция учун хос бўлган метаболик ѐки эндокринли бузилишлар, 
симптомокоплекс ривожланиши билан патологик жараѐнга бошқа аъзо ва 
тизимларнинг қўшилиши. 
Лаборатор мезонлар: 
– 
холестазнинг 
биокимѐвий 
синдроми 
(билирубиннинг 
бевосита 
фракциясининг, ИФ, ГГТ, холестерин, р-ЛП, ўт кислоталарининг 20% дан 
ошиши); 
– АЛТ ва АСТ нинг ифодаланган ошиши; 
– жигарнинг синтетик функцияси бузилиши (альбумин, фибриноген 
концентрацияларининг камайиши, ПТИ<80%); 
– УТТ да ўт пуфаги визуализацияси. 
ЧАҚАЛОҚЛАРНИНГ ГЕМОЛИТИК КАСАЛЛИГИ. 
Чақалоқларнинг гемолитик касаллиги (ЧГК) – ҳомила ва она қонининг 
эритроцитар антигенлар бўйича мос келмаслигининг иммунологик 
тўқнашуви (конфликти) натижасида қорин ичида ѐки туғилгандан кейинги 
биринчи соатларда юзага келадиган туғма касаллик. 

---

202 
ЧГК она организмидан ҳомила ва боланинг эритроцитларига қарши 
йўналган антитаначаларнинг йўлдош орқали ўтиши билан боғлиқ, бу 
эритроцитларнинг жадал тарзда бузилишига олиб келади. 
У янги туғилган чақалоқлардаги сариқлик ва камқонликнинг энг кўп 
учрайдиган сабаби ҳисобланади. 
Учраш тезлиги – 3 дан 6% гача. Ушбу касаллик сабабли ўлим билан 
тугаш ҳолатлари ҳозирги кунга келиб 2,5% ни, ўлим 0,01-0,02% ни ташкил 
қилади. 
Ҳозирги кунга келиб организмнинг сенсибилизациясини чақирувчи ва 
антитаначалар ҳосил бўлишига олиб келувчи 100 та антигенларни 
бирлаштирган асосий эритроцитар тизимларнинг 14 тадан ортиқ тури 
маълум. 
Одатда бола эритроцитлари она бўлмайдиган отанинг қандайдир 
антигенларини тутади, лекин кўпчилик ҳолларда ҳомиланинг гемолитик 
касаллиги она ва ҳомила қонининг резус-омил ва унинг кичик турлари, АВ0 
ва кам ҳолатларда кам иммуногенлик хусусиятига кўра бошқа эритроцитар 
антигенлари: Келл, Дафи, Кид ва бошқалари бўйича мос келмаслиги 
оқибатида ривожланади. Ҳомила эритроцитлари она қон оқимида 
ҳомиладорликнинг 16-18-ҳафтасидан бошлаб аниқланади, аммо уларнинг 
миқдори 0,1-0,2 мл дан ошмайди.