Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт

3.1.2. Аудиторлик текширувидан ўтказиладиган хўжалик юритувчи 
субъект фаолияти билан танишида кўриб чиқиладиган масалаларнинг 
намунавий рўйхати 
Мазкур намунавий рўйхат аудиторлик текширувидан ўтказиладиган 
хўжалик юритувчи субъект фаолияти билан танишишда кўриб чиқилиши 
мумкин бўлган бир қатор асосий масалаларни ўз ичига олади ва тўлиқ деб 
ҳисобланмайди. 

---

59 
Умум иқтисодий омиллар: 
иқтисодий аҳвол (пасайиш, ўсиш); 
молиялаштириш шартлари; 
инфляция, валюта ревальвацияси, валюта чеклови. 
Хўжалик юритувчи субъект тегишли бўлган тармоқ фаолиятига таъсир 
кўрсатадиган омиллар: 
ҳуқуқий-меъёрий ҳужжатлар; 
бозор ва рақобат; 
циклли ва мавсумий фаолият; 
ишлаб чиқариш технологиясининг аҳволи ва ўзгариши; 
ишлаб чиқаришнинг қисқариши ва кенгайиши; 
ноқулай вазиятлар (масалан, тармоқ маҳсулотига талабнинг пасайиши, 
ишлатилмаётган ишлаб чиқариш қувватлари, жиддий баҳо рақобати); 
бухгалтерия ҳисобини юритиш услубларининг ўзига хос амалиёти ва 
унинг билан боғлиқ муаммолар; 
экологик талаблар ва улар билан боғлиқ муаммолар; 
энерго таъминот ва унинг таннархи; 
тармоқнинг молиявий ва статистик кўрсаткичлари. 
Хўжалик юритувчи субъектнинг фаолияти: 
а) бошқарув ва мулкчилик ҳуқуқининг муҳим белгилари: 
мулкчилик шакллари; 
иштирокчилар манфаатлари ва боғлиқ томонлар; 
устав капиталининг тузилмаси; 
ташкилий тузилма; 
вазифалар, келажакдаги фаолиятни белгилаш ва режалаштириш; 
директорлар кенгаши, молия ва ишлаб чиқариш операцияларини 
бошқарувчилар фаолияти; 
б) бошқарув органлари: 
таркиби; 
айрим шахсларнинг ишчанлик обрўси ва иш тажрибаси; 

---

60 
ташқи назорат қилувчи органлардан мустақиллиги; 
мажлислар (акциядорлар, иштирокчилар, таъсисчилар) ўтказиш 
даврийлиги; 
лавозим йўриқномаларининг мавжудлиги; 
профессионал маслаҳатчилар (масалан, юристлар) таркибидаги 
ўзгаришлар; 
в) фаолият кўрсатаётган раҳбарият: 
иш тажрибаси ва обрўси; 
кадрлар қўнимсизлиги; 
молиявий ходимлар ва уларнинг бошқарувдаги мақоми; 
бухгалтерия ҳисоби бўлинмаларининг кадрлар билан таъминланганлиги; 
бизнес-режалар мавжудлиги ва ишлатилиши; 
раҳбариятнинг ахборот тизими; 
ички назорат функцияси (мавжудлик, сифат). 
г) хўжалик юритувчи субъект фаолияти – маҳсулот, бозор, мол етказиб 
берувчилар, харидорлар, операциялар, даромадлар, харажатлар: 
фаолият тури (ишлаб чиқариш, савдо ва ҳ.к.); 
ишлаб чиқариш ускуналари, омборлар ва офисларнинг жойлашиши; 
ишлаб чиқариладиган маҳсулот ёки кўрсатиладиган хизмат турлари; 
контракт ва шартномалар бўйича мажбуриятларнинг бажарилиши; 
товар ва хизмат етказиб берувчилар рўйхати; 
асосий фаолият самарадорлигини ошириш, молиявий менежмент, 
маркетинг ва бошқаларни такомиллаштириш бўйича тадқиқотлар ва 
ишланмалар; 
товар-моддий заҳиралар (жойлашган ери, миқдори); 
активлар ва мажбуриятларнинг аҳволи; молиявий ҳисоботнинг асосий 
кўрсаткичлари ва тармоқ бўйича статистика маълумотлари; ҳуқуқий-меъёрий 
ҳужжатларга риоя қилишнинг аҳволи. 

---

61