Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат транспорт университети

Дарё транспортидаги инновациялар
Дарё транспорти — транспортнинг асосий турларидан бири; табиий (дарё, кЎл) ва сунʼий (канал, сув омбори ва бошқалар) сув ҳавзалари орқали юк ва йўловчи ташийди. Вазифасига кЎра, бир қанча давлатлар Ўртасида ташқи савдо алоқаларида юк ташишга хизмат қилувчи магистрал дарё йўлларида (мас, Дунай, Одер, Рейн, Амур, Парагвай ва бошқалар), мамлакат ичида йирик минтақалараро (мас, Янсзи, Волга, Миссисипи), ички ҳудудий алоқаларга хизмат кўрсатадиган маҳаллий (ҳудуд ичида) Дарё транспорти турлари мавжуд. Дарё транспорти кемалари фойдаланиш мақсадларига кЎра транспорт, техник ва ёрдамчи кемаларига бЎлинади. Транспорт кемалари таркибига йўловчи, палубасида қуруқ юк ташувчи, трюмига суюқ юк тулдириладиган ёки палубасида махсус баклар Ўрнатилган суюқ юк (нефт, нефт маҳсулотлари) ташувчи, сурувчи ва шатакчи кемалар киради. Техник флот да дарёлар тубини чуқурлаштирувчи снарядлар, сув йўлларини созлашга хизмат кЎрсатадиган ёрдамчи кемалардан фойдаланилади. Ёрдамчи кемалар га таʼмирлаш устахоналари, сузувчи магазинлар, кемалар, паромлар, кум ва шагʻал қазиб оладиган жиҳозлар ва бошқалар киради. Дарё транспортида бугʻ, ёнилгʻи, электр энергияси, газ двигателлари ёрдамида ҳаракат қиладиган кемалар (пароход, теплоход, электроход) ҳамда баржа ва соллардан фойдаланилади. Дарё транспортида юк ва йўловчиларни ташиш қуруқликда ҳаракат қилувчи транспортга нисбатан анча арзон (автомобил транспортига нисбатан 3—5 марта).
Юк ва йўловчиларни манзилга етказишда Дарё транспортидан фойдаланиш қадимдан маʼлум. Милоддан минг йиллар илгари Месопотамия (Дажла ва Фурот дарёлари) ва Миср (Нил дарёси)да эшкакли ва ҳатто, елканли кемалар ишлатилган.
Инвестициялар этишмаслиги сабабли янги кемалар, баржалар, паромлар, моторли кемалар ва бошқаларни ишлаб чиқариш жуда паст кўрсаткичга эга. Ушбу муаммоларнинг барчаси инновацияларни жорий этиш билсн стратегик ечимларни ишлаб чиқишни талаб қилади
Дарё транспортида инновацион ё'налишлар:

1. 
   Кема та'мирланадиган иншоотларда кемаларни янгилашни, паркнинг сув ҳавзаларини модернизатсия қилишни ва та'мирлашни ташкил этиш.
   
2. 
   Соҳага сармояларни жалб қилиш учун дарё флотини янги русумдаги кемалар билан тЎлдирисг
   
3. 
   Эскирган кемаларни мажбурий эксплуататсия қилиш, эксплуататсия қилишда бундай кемалардан фойдаланиш бЎйича чораларни кучайтириш.
   
4. 
   Дарё паркини бошқариш тизимини модернизатсия қилиш, ходимларни қайта тайёрлаш.