Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат аграр университети агрокимё ватупроқшунослик кафедраси

Люминесцент тахлил ва ундан қишлоқ хўжалик махсулотлари сифатини аниқлашда фойдаланиш.
Физикавий- кимёвий тахлилнинг бу тури аниқланадиган модда концентрациясини ўлчашга асосланган. Унинг миқдори одатда ўлчанадиган модда миқдорига эквивалент бўлади. Айни усул ўта сезгир бўлиб, ўсимликлар таркибидаги айрим металл, микроэлементлар, биологик фаол моддалар, пестицидларларнинг сезилар- сезилмас миқдорини ҳам кўрсатади.
Люминесценция- айрим моддаларни ютилган энергияни нур холатда қайтариш қобилиятидир. Унинг модда нурлантирилганда давом этадиган, нурлантирилмаганда тўхтаб қоладиган кўринишига флуоресценция дейилади. Флуоресценция агрокимёда маълум бир қизиқиш уйғотадиган усул хисобланади. Тахлилнинг бу усули қуйидаги устунликларга эга:
- Ўрганилаётган моддалар парчаланмайди;
махсулот) асбобнинг кўриш камерасига жойланади ва қопқоғи ёпилади. Устидан ультрабинафша нур юборилади. Асбобнинг олд қисмида жойлашган тубус орқали кўрилади. Сабзавот махсулотлари сифатини текшириш. Сабзавот кесмалари кюветага жойланади ва юқоридаги иш бажарилади.
Флуоресценция ранги ва интенсивлигига қараб маҳсулотнинг сифати баҳоланади:
1- Жадвал

Маҳсулот	Люминесценция рангги
Картошка: соғлом музлаган Фитофторозга чалинган халқали чиришга чалинган	Турли жилвали сарғиш билан оқимтир кўкимтир яшилтоб
Пиёз: Соғлом кул ранг чиришга чалинган	Оч кўк Сарғиш-оқиш
Мандарин: Соғлом Мовий моғор билан зарарланган	Тўқ-апельсин ранг Мовий ва сариқ халқа билан Ўралган тўқ кўк доғлар