Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат аграр университети агрокимё ватупроқшунослик кафедраси


-мавзу: Агрокимё лаборотория хоналари ва уларнинг бошқа турдаги лаборотория хоналаридан фарқи



Download 2,66 Mb.
bet116/153
Sana21.04.2022
Hajmi2,66 Mb.
#571385
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   153
Bog'liq
2012янгичаишчи касбмажмуа (1)

2-мавзу: Агрокимё лаборотория хоналари ва уларнинг бошқа турдаги лаборотория хоналаридан фарқи.
Агрокимёвий тахлил ва экспериментлар ўтказиш учун махсус жиҳозланган хона.
Кимё лабораториялари мактабларда, кимё олий ўқув юртларида, шунингдек инженерлар, медицина ходимлари, криминалистлар ва қишлоқ хўжалиги ходимларини тайёрлайдиган ўқув юртларида ташкил этилган. Кимё халқ хўжалигининг кўп соҳаларига кириб боргани учун уни ҳар хил соҳа мутахассислари билишлари керак.
Кимё лабораториялари аксарият илмий тадқиқот институтларининг асосий звеносидир. Лабораториялар барча кимё ва металлургия заводларида, енгил ва озиқ-овқат саноати корхоналарида, саноатнинг бошқа тармоқларида, хўжаликларда мавжуд.
Агрокимё лабораториясига кирсангиз ўзингизни гўё касалхонага киргандек ҳис этасиз: кафель билан қопланган деворлар, оқ ёки тўқ рангли халат кийган кишилар, ҳар томонда кукун ёки суюқлиқ солинган идишлар, ўзига хос ҳид. Бу ўхшашлик фақат ташқи кўринишдан эмас: касалхонада ҳам, лабораторияда ҳам ишда озодалик, аниқлик ва сарамжон саришталик талаб этилади.
Барча лабораторияларда вентиляцияли ва мўрили шкафлар мавжуд. Бу шкафларда ўткир ҳидли ёки хавфли моддалар билан қилинадиган тажрибалар ўтказилади. Лабораторияларда махсус столлар ҳам бўлади. Улар усти агрессив моддалардан шикастланмаслиги учун сопол ёки поливинилхлориддан тайёрланган кимёвий барқарор плиткалар билан қопланади. Қайнаш температураси паст бўлган суюқликларни яхшилаб тозалаш учун шиша қисмлардан тузилган ҳайдаш қурилмасини турли металл штатив ва ушлагичлар ёрдамида бир зумда йиғиш мумкин. Тўқ рангли шиша идишларда ёруғлик таъсирида парчаланиб кетадиган реактивлар сақланади. Ёпиқ спиралли электр плиткалар ва қум солинган махсус идишлар (қум ҳаммомлари) моддаларни қайнатиш ёки иситиш учун ишлатилади. Лаборатория столларининг яшикларида ва шкафларда таги ясси ва юмалоқ стандарт колбалар, илонизисимон ва шарсимон совитгичлар, ўлчов цилиндрлари ҳамда стакан, пипетка, пробирка ва очиқ алангага қўйиб иситиш мумкин бўлган оддий ҳамда махсус шишадан тайёрланган бошқа кимёвий идишлар сақланади.
Лабораторияда чиннидан ясалган идишлар ҳам анча кенг қўлланилади. Улардан концентрланган кислоталарни сақлаш учун мўлжалланган стаканлар, кукунларни майдалаш учун ховонча, фильтр корпуслари, шпателлар, электр асбобларни изоляция қилувчи элементлар тайёрланади. Термостат ва совитгичларга иссиқ ва совуқ сув юбориш учун резина шланглардан фойдаланилади. Катта-кичик резина ва пўкак пробкалар ҳамда уларни тешадиган пармалар доим керак бўлади.
Полиэтилендан ясалган шланг, найча, идишлар лаборатория ишларида кенг қўлланилади.
Лаборатория столларига иссиқ ва совуқ сув, газ, электр ўтказилган бўлади. Хавфсизлик техникасига риоя қилган ҳолда ташқарига жойлаштирилган баллонлардан махсус найчалар орқали кислород, азот, водород ва бошқа газлар юборилади.
Лабораторияда дистилланган сув олиш қурилмаси ва бу сувни сақлаш учун идишлар мавжуд.
Суюқ ёнилғи моддалар (органик эритувчилар) ва ўювчи реактивлар (кислота, ишқорлар) ёпиқ металл яшикларга жойланган махсус шиша идишларда сақланади. Осон учувчан моддалар махсус совитгичларда туради.
Деярли барча лабораторияларда лаборатория тарозиси, идишларни қуритиш учун мўлжалланган шкаф, қаттиқ моддаларни тез қуритиш учун вакум-насосли шкафлар бўлади.
Агрокимё столида ишлаш қулай бўлгани билан ёзиш ва ўқиш ноқулайдир. Аммо ўлчашлар натижаси, эксперимент натижаларини ёзиб бориш зарур. Бунинг учун лабораторияларда оддий ёзув столи ҳам бўлади. Айнан шу ерга агрокимёга оид турли адабиётлар қўйилган жовонлар ўрнатилади. Ҳар бир агрокимёгарнинг ўз мавзусига оид илмий тадқиқотлар картотекаси бўлади. Умуман олганда агрокимёгарларнинг кўпчилиги жуда сарамжон кишилардир, чунки турли моддалар билан ишлаш, тажриба ўтказиш ва тахлил қилишдаги аниқлик уларни шунга ўргатади. Моддалар солинган барча банка, колба, пробирка ва бошқа шиша идишлар устида албатта ёзуви ва рақами бўлади.
Агрокимё лабораторияларда моддаларнинг тахлили билан шуғулланилади. Лабораторияда титрловчи эритма солинган бюретка, тарози, физик-кимёвий анализ учун мўлжалланган турли асбоблар (хроматограф, спектрофотометр, фотоэлектроколориметр) ни кўриш мумкин.
Шунинг учун хавфсизлик техникаси қоидалари билан таниш бўлган кишиларгина лабораторияда ишлашга қўйилади. Ҳар бир лабораторияда бахтсиз ҳодиса рўй берганда ишлатиладиган биринчи ёрдам аптечкаси, пртивогазлар, ўт ўчиргичлар, қум бўлади. Иш вақтида агрокимёгарлар кўпинча резина қўлқоп ва ҳимоя ниқоб кийиб олишади.



Download 2,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish