Ўзбекистон республикaси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

3.2. Ташқи муҳитнинг Овқатланиш жойларига, узлуксиз 
ишлаб чиқаришга таъсирлари. ташқи муҳит тавсифи. 
Ўзбекистон бўйича туристик маршрутлар қадимги Ипақ йули 
шахарлари бўйича саёхатни ва қуплари ЮНЕСКО томонидан 
қуриқланадиган 4000 мингдан ортиқ меъморий ёдгорликларни, 
шунингдек, қадимги қишиларнинг 140 тадан ортиқ масканларини 
зиёрат қилишни ўз ичига олади. Туристик агентлиқ қуёшли чулларнинг 
иссиқлик уфуриб турган йўллари бўйлаб, мангу эримайдиган қорли 
чуққилардаги чанги трассалари бўйлаб, овчилиқ, дельтапланда учиш ва 
альпинизм каби турли саёхатларни таклиф қиладилар. «Марқо Поло 
изидан», «Қуёш қарвони», «Буюк Ипак йули карвони» каби қизиқарли 
маршрутлар таклиф қилинади.
1993 йил кўзида «Ўзбектуризм» миллий компанияси Бутунжаҳон 
туристик ташкилотига аъзо булди ва уша кундан бошлаб, Ўзбекистонни 
«Буюк Ипак йули» халқаро лойихасининг мувофиқлаштирувчи 
марказига айлантиришни Ўз олдига мақсад қилиб қуйган. Тошкентда 

---

61 
БТТ ва ЮНЕСКО бошчилигида БТТ нинг «Буюк Ипак йули» халқаро 
семинарии бўлиб утди. Унинг Регистон майдонида бўлиб ўтган кучма 
йигилишида Самарқанд деқлорацияси қабул қилинди. Мазкур 
лойиҳанинг мантиқий давоми сифатида 1995 йилдан бери хар йили 
«Ипак йули бўйлаб туризм» халқаро туристик ярмаркаси утқазиб 
келинмоқда. Унда иштироқ этувчилар сони 100 тадан 170 тагача 
купайди. Ўзбекистоннинг туристик ташкилотлари миллий туристик 
маҳсулотни халқаро бозорга олиб чиқиш борасида тинмай 
изланмоқдалар. Уларнинг Лондон, Берлин, Милан ва Москва даги 
йирик туристик ярмарқа-биржаларида мунтазам равишда иштироқ 
этишлари бунинг далилидир. БТТнинг Техрон ва Япониядаги «Буюк 
Ипак йули»га багишланган семинарларида Ўзбекистон халқаро 
лойиханинг жугрофий ва мувофиқлаштирувчи маркази деб эълон 
қилинди. 
Ташқи муҳитнинг УОК ларига фаолият кўрсатишида ёрдам 
бериши ёки унга тўғаноқ бўлиши мумкин. 
1. Молиявий ташкилотлар. Улар ташкилотнинг молиявий 
ресурслар билан таъминланиш даражасига таъсир қиладилар. 
Масалан, банклар, инвестицион компаниялар, фонд биржасининг
броккерлик идоралари ва акционерлар. 
2. Оммавий ахборот воситаларига: куннома, радио, телевидение 
улар ташкилот маҳсулотига (хизматига) бўлган қизиқишини ошириш 
учун хизмат қиладилар.
3. Давлат ташкилотлари билан боғлиқ бўлган контакт гурухлари
томонидан хосил бўладиган информация ҳам жуда аҳамиятлидир. 
Чунки ташкилот маъмурияти давлат томонидан вужудга келадиган 
ўзгаришлпрни ҳам хисобга олишлари шартдир. Масалан, фирма ишлаб 
чиқараётган товарларнинг хавфсизлигини таъминлаши, рекламанинг
хақиқий бўлиши, дилерларнинг хуқуқи ҳақида қайгуриши лозим. 
Фирманинг ўзи учун мақсадга мувофиқ бўлган қонунлар устида
бош қотириш ҳам шулар жумласига киради. 
4 Жойлардаги контакт гурухларига ташкилот жойлашган
ердаги ахолии махалла