Ўзбекистон республикaси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

Залнинг об-ҳаво шароити. Ресторан залини архитектура-
режалаштиришда об-ҳаво ва ҳаво намлигига ҳам эътибор берилади. 
Ҳаво харорати 16-18°С, ҳаво намлиги 60-65 % бўлиши назарда 
тутилади. Ишлаб чиқариш цехидан, айниқса, иссиқ цехдан буг аралаш 
иссиқ ҳавонинг залга ўтмаслиги чоралари кўрилади. 
Ёз ойлари Ўзбекистонда об-ҳаво исиб кетади, ташқаридаги харорат 
40 ва ундан ошган пайтлар қуёш хона ичини ҳам қизитади. Ресторан 
деразаларининг қуёшга қараган кўча томонларида соябонлар 
ўрнатилади ва иссиқ ҳавони қайтарувчи мосламалар қуйилади. 

---

90 
Рахбарлар ресторан ичи исиб кетмаслиги чораларини кўради. 
Залнинг вентиляцияси. Ресторан жихозлари ичида шамоллатиш 
тизими ҳам тегишли ўрин эгаллайди. Вентиляция ичкаридаги ҳавони 
иссиқликдан, нам ва зарарли буғдан тозалайди. Вентиляциянинг асосий 
вазифаси шундан иборатки, у залга тоза ҳаво киритади, ифлосланган 
ҳавони хайдаб чиқаради. 
 
 
Ресторан ичида ҳаво харорати ва ҳаво алмашинишининг 
мўътадиллиги 
Ҳаво алмашиниш 
мўътадиллиги, °С 
Кириш Тортилиши 
Дахлиз, катта зал 
16 
2 
— 
Ярим тайёр маҳсулотлар, 
кулинар маҳсулотлар, Тушлик, 
қандолат сотиладиган хоналар, 
сочиқ салфетка, хона маҳсулотлари 
16 
2 
2 
Зал, таом тарқатиш, буфет 
16 
Хисоб 
буйича 
Хисоб 
буйича 
Табиий шамоллатиш — ойна, форточка, эшиклар орқали доимо 
ҳаво алмашиб туради. Махсус қурилмалар орқали шабада, шамол 
тўлқинлари ичкарига киритилади. Ресторанларда электродвигател 
орқали ичкаридан бузилган ҳаво чиқарилади, ташқаридан тоза ҳаво 
киритилади, бу ресторан зали, хоналари ва ишлаб чиқариш 
объектларида бир меъёрда харорат бўлишини таъминлайди, 50 
кишигача киши сигадиган залларда фақат ҳаво тортадиган вентиляция 
тизими ўрнатилади. Катта залларда ҳаво киритадиган ва чиқарадиган 
қурилма ўрнатилади. Йирик ташкилотларда зал учун, ёрдамчи хоналар, 
цехлар учун алоҳида-алоҳида вентиляция тизими бўлади. Вентиляцияни 
ёқиш ёки ўчириш жадвали ташкилотнинг иш жадвалига мос келмай 
қолган холлар ҳам бўлади. Натижада залларнинг газланиши юқори 
қўтарилади, бу иш унумига салбий таъсир қилади, хатто 
официантларнинг хасталанишига олиб келади. Бундай ҳолатлар 
бўлмаслиги чора-тадбирларини кўриш лозим. 

---

91