Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти “бухгалтерия хисоби ва аудит” кафедраси

1-мавзу. Иқтисодий таҳлилнинг предмети, вазифалари ва мазмуни.
Корхоналар (бирлашмалар) фаолиятининг атрофлича ва кенг ўрганиш иқтисодий таҳлилнинг асосий моҳиятидир. Ходиса ва жараёнларни ўрганишдан мақсад, натижавий кўрсаткичларни ўзгаришига таъсир этувчи омилларни, сабаб - оқибатларини ва уларнинг таъсирини аниқлаш.
Асосий иқтисодий кўрсаткичларни шаклланишига таъсир этувчи асосий ва қўшимча омилларни ўрганиш ва аниқлаш. Корхоналар хўжалик фаолиятини кўрсаткичлари: техника, технология, ишлаб чиқаришни ташкил этиш, меҳнатни ташкил этиш, иқтисодий ишлаб чиқариш муносабатлари, ишлаб чиқариш жараёнларини ижтимоий-маданий шарт-шароитлари, табиий шароитлари, атроф- муҳитни мухофаза қилиш ва хоказолар.


2-мавзу. Иқтисодий таҳлилнинг методи ва унда кулланиладиган анъанавий усуллар
Иқтисодий таҳлил методи таърифи ва унинг хусусиятларига атрофлича системали ёндошиш, иқтисодий, социал ва экологик муаммоларни биргаликда қўшиб ўрганишлик таҳлил методининг асосий тамойиллари. Диалектик ёндашиш, иқтисодий кўрсаткичлар тизимидан фойдаланиб, таъсир этувчи омилларни аниқлаш ва ҳар бирини таъсир доирасини кўрсатиш -иқтисодий таҳлил услубиятини муҳим ҳусусиятидир. Иқтисодий таҳлилнинг маҳсус усуллари ва уларни тавсифлаш. Таққослаш усули ва унинг қўлланиши. Таккослама (ички хўжалик, хўжаликлараро) таҳлил корхоналардаги мавжуд ишлаб чиқариш резервларини аниқлаш усули. Хўжалик омилларини турли ҳусусиятларига қараб гуруҳлаш усули.


3-мавзу. Иқтисодий таҳлилнинг турлари, ахборот манбалари ва иқтисодий таҳлил ишларини ташкил этиш
Бозор иқтисодиёти шароитида иқтисодий таҳлилни бошқарув таҳлили ва молиявий таҳлилга ажратишнинг зарурлиги. Бошқарув таҳлили корхоналарнннг бошқаришнинг муҳим воситаси эканлиги. Тижорат сири ва бошқарув таҳлили. Бошқарув таҳлилининг мазмуни, вазифалари ва манбалари.Молиявий таҳлил ва унинг корхоналар фаолиятига баҳо беришдаги аҳамияти, мазмуни, ташкил қилиниши, вазифалари ва манбалари. Хўжалик фаолиятининг жорий таҳлили. Жорий таҳлилнинг мазмуни, вазифалари ва ахборот манбалари. Корхоналар ва бирлашмаларнинг хўжалик фаолиятини ифодаловчи асосий кўрсаткичларни жорий таҳлил қилишнинг усуллари.Тезкор (оператив) таҳлил. Тезкор таҳлилнинг аҳамияти, мазмуни, вазифалари ва ахборот манбалари. Асосий техник-иқтисодий кўрсаткичларни тезкор таҳлил қилишнинг усуллари. Истиқболли таҳлил. Истиқболли таҳлилнинг аҳамияти, мазмуни, вазифалари ва ахборот манбалари. Истиқболли режаларини тузиш чоғида истиқболли таҳлилни ташкил қилиш хусусиятлари ва усуллари. Хўжаликлараро қиёсий таҳлил. Қиёсий таҳлилнинг аҳамияти, мазмуни, вазифалари ва ахборот манбалари.