Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

Анъанавий дарс тузилиши: сўраш, тушунтириш, мустаҳкамлаш, уйга вазифа бериш. 
Замонавий дарс тузилиши: дидактик (асосий) ва мантиқий психологик. 
Замонавий дарс тузилишига қўшимча: мотивланган ва услубий.
А) Дидактик тузилиши: 
Таянч (аввалги) билимларни ва ҳаракат усулларини фаоллаштириш. 
Янги тушунча ва ҳаракат усулларини шакллаптириш. 
3. 
Билимларни қўллаш, билиш ва кўникмаларни шакллантириш (махсус такрорлаш ва 
мустаҳкамлаш). 
Б) Дарснинг мантиқий-психологик тузилиши: 
Маълум билимларни тиклаш ва идрок этиш. 
Талаба(ёки ўқувчи)лар томонндан янги билимларни англаш ва тушуниш. 
Билим элементлари ва ҳаракат усулларини умумлаштириш. 
4. 
Билимлар ва янги ҳаракат усулларини намунадагидек ҳамда ўзгартирилган 
шароит вазиятларида қўллай олиш. 
В) Дарсда излаш фаолият босқичлари: 
Муаммоли вазиятни ташкил этиш ва муаммони қўя олиш. 
Тахминлар фаразларни илгари суриш ва уларни асослаш.
Фаразларни исбот этиш. 
Муаммоларнинг тўғри ҳал этилганлигини текшириш.Хулосаларни шакллантириш. 
Билимларни нотаниш (ностандарт) вазиятларда қўллаш. 
Г) Дарснинг мотивланган тузилиши:
Ўқувчиларнинг диққатини ташкил этиш ва бошқариш. 
Фаолият мазмунини шарҳлаш (изоҳлаш). 
Мотивланган ҳолатларни фаоллаштириш. 
Ўқувчилар билан ҳамкорликда дарснинг мақсадини белгилаш. 
Мақсадга эришишда ютуқли вазиятларни вужудга келтириш.
Ўқувчиларнинг ҳаракатларида ижобий ҳис-туйғулар ва ўзига ишончни қўллаб-
қувватлаш. 
Д) Ўқув фаолиити тузилиши: 

---

115 
Ўкув фаолияти = талаба + мотив + ўқув ҳаракатлари+ ўзини-ўзи назорат + ўзини-ўзи 
баҳолаш. 
Е) Дарслар типологияси: 
1-
тип -янги материални ўрганиш дарси. 
2-
тип - билимлар, кўникмаларни қўллаш ва мукаммаллаштириш. 
3-
тип - билимларни умумлаштириш ва тизимлаштириш. 
4-
тип - билимлар ва кўникмаларни тартибга солиш ва назорат қилиш. 
5-
тип - аралаш дарс.