Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази

3-бўлим. Машинасозлик чизмалари.
13. Буюмлар ва конструкторлик ҳужжатлари турлари.
Машинасозлик чизмаси ва унинг вазифаси. Хозирги замон чизмалари хилларининг обзор. Асосий ва ёрдамчи ишлаб чиқариш буюмларининг иш чизмалари уларнинг турлари ва вазифаси.
14. Машинасозлик чизмаларида шартлилик ва соддалаштиришлар. Қўшимча кўринишлар.
Тасвирлар, кўринишлар, қирқимлар, кесимлар.
Кўринишларнинг вазифалари. Асосий кўринишларнинг жойлашиши. қўшимча кўринишлар уларнинг жойланиши ва белгиланиши. Айрим жой кўриниши, унинг қўлланилиши. Жойлашиши ва белгиланиши. Горизантал, вертикал, ва қия қирқимлар, фронтал ва профел қирқимлар. Мураккаб қирқимлар. Кўндаланг ва бўйланма қирқимлар. Кесим чизиғи ва белгиланиши, іамда ёзувлари. қирқимларни жойлаштириш. Айрим жой қирқимлари ярим кўриниш билан ярим қирқимни бирга чизиш. Чорак кўриниш ва уч қирқимнинг чорагини билаштириш. қирқиш пайтида тушиб қоладиган элеметларни тасвирлаш. Чиқарилган ва устига чизилган кесмани жойлаштириш ва унинг контурини устидан юргизиб чиқиш
Шартлилик ва соддалаштиришлар. Симетрик кўриниш, қирқим ва кесмларни қисман тасвирлаш, сиртларнинг кесишиш чизиқларни соддалаштириб тасвирлаш ҳамда бир сиртдан иккинчисига равон ўтиш чизиқларини тасвирлаш юпқа деворлар. қобирғалар, кегай ва бошқалардан ўтувчи қирқимлар.
15. Бирикмалар. Ажраладиган ва ажралмайдиган бирикмалар. Резьбалар, резьбали бирикмалар.

Шпонкал ва шлицали бирикмалар хамда уларнинг вазифалари.. Пайванд бирикмалар ва уларнинг вазифси

Резбалар турлари. Резбани тасвирлаш. Стандарт ва махсус резбаларни ГОСТда белгиланиши. Резбанинг ташқи диаметрига қараб шартли муносабатларга асосан резбали маҳкамлаш деталларни йиғиш чизмасида тасвирлаш. Резбали бириктириш деталларни тасвирлашда йиғиш чизмасида қўлланувчи соддалаштиршлар. Болтни, шпилкали ва винтли брикмаларни тасвирлаш,. Резбали бирикмаларни тасвирлаш.
16. Деталнинг эскизи ва иш чизмаси.
Эскиз чизиш босқичлари. Эскизларга қўйиладиган талаблар. Иш чизмалари. Иш чизмаларига қўйиладиган талаблар.
17. График иш №5. Деталнинг аслига қараб эскизини ва иш чизмасини бажариш.
18. Йиғиш чизмалари, Умумий кўринишлар.