|
II. ФАННИНГ КВАЛИФИКАЦИОН ХАРАКТЕРИСТИКАСИ
Ўқувчиларда ҳосил бўладиган кўникмалар:
Чизмаларни расмийлаштириш бўйича давлат стандартларини билиши;
Чизма асбоблари ёрдамида геометрик ясашлар, проекцияларни ясаш,
Детални аслига кўра ва проекцияларига асосан яққол тасвирларини бажариш;
Машинасозлик чизмаларини ўқий билиш;
Қурилиш чизмаларини ўқиш, бажариш.
Ўқувчилар оладиган билимлар:
Давлат стандартлари (ГОСТ) ни билиш;
Геометрик ясашлар ва проекцион чизмаларни чизиш:
Чизма геометрия асосларини ўрганиш;
Машинасозлик чизмалари тўғрисида тушунчалар;
Қурилиш чизмалари тўғрисида тушунчалар.
III Фаннинг ўқув режадаги бошқа фанлар билан ўзаро боғлиқлиги ва услубий жиҳатдан узвий кетма-кетлиги
“Қурилиш чизмачилиги” фани умумасбий фани ҳисобланиб, у 1-2 семестрда ўқитилади. Дастурни амалга ошириш ўқув режасида кўрсатилган математика, физика ва барча умумкасбий фанлари билан ўзаро боғлиқ бўлиб, услубий жиҳатдан узвий кетма-кетлиги таъминланган.
IV. НАМУНАВИЙ МАВЗУЛАР РЕЖАСИ
Кафедралар намунавий ўқув дастурига асосан ишчи ўқув дастурини тузишда ўқув юрти моддий-техник базаси шароитини ҳисобга олган ҳолда дастур мазмунини 15 фоизгача ўзгартириш хуқуқига эга. Коллеж услубий кенгаши қарорига кўра белгиланган соатлар ҳажмини ўзгартирмасдан айрим мавзулар ўқитилиш кетма-кетлиги ва соатлар миқдорини ўзгартириш мумкин.
№
|
Бўлимлар ва мавзулар номи
|
Аудиториядаги ўқув юкламаси,соатларда
|
Мустақил иш
|
Жами
|
Назарий машғулот
|
Амалий машғулот
|
Лаборатория ишлари
|
Семинарлар
|
Курс иши
|
|
1-Бўлим. Чизмаларни расмийлаштириш.
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
Кириш. Форматлар. Чизиқ турлари. Масштаблар ва ёзувлар. Чизмаларни расмийлаштириш тартиби.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
2
|
Ўлчамлар қўйиш. Туташмалар. Эгри чизиқлар.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
3
|
График иш №1
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
|
2-Бўлим. Чизма геометрия асослари. Проекцион чизмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
Нуқта, тўғри чизиқ ва текисликлар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
5
|
Чизмаларни қайта тузиш (айлантириш ва алмаштириш) усуллари:
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
6
|
Геометрик жисмлар проекциялари, уларни текислик билан кесилиши
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
7
|
График иш №2
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
8
|
Геометрик жисмларнинг ўзаро кесишуви.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
9
|
График иш №3
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
10
|
Моделларнинг комплекс чизмалари: кўринишлар, кесим ва қирқимлар, материалларни чизмада шартли белгиланиши
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
11
|
Аксанометрик проекциялар.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
12
|
График иш №4
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3-Бўлим. Машинасозлик чизмалари.
|
|
|
|
|
|
|
|
13
|
Буюмлар ва конструкторлик ҳужжатлари турлари.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
14
|
Машинасозлик чизмаларида шартлилик ва соддалаштиришлар. Қўшимча кўринишлар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
15
|
Бирикмалар. Ажраладиган ва ажралмайдиган бирикмалар. Резьбалар. Резьбали бирикмалар.
|
4
|
4
|
|
|
|
|
|
16
|
Деталнинг эскизи ва иш чизмаси.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
17
|
График иш №5
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
18
|
Йиғиш чизмалари, умумий кўринишлар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
19
|
Йиғиш чизмаларини ўқиш, деталларга ажратиш.
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
|
20
|
График иш №6
|
2
|
|
2
|
|
|
|
|
21
|
Схемалар тўғрисида умумий тушунчалар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
|
4-Бўлим. Қурилиш чизмалари.
|
|
|
|
|
|
|
|
22
|
Қурилиш чизмалари турлари. Масштаблар. Конструктив элементлар. Координацион ўқлар. Модуль тушунчаси.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
23
|
Архитектура-қурилиш чизмалари: Биноларнинг плани, фасади ва қирқими.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
24
|
График иш №7
|
4
|
|
4
|
|
|
|
|
25
|
Биноларниниг конструктив узелларининг чизмалари:
Металл конструкциялар
Темир-бетон конструкциялар
Ёғоч конструкциялар
|
2
2
2
|
2
2
2
|
|
|
|
|
|
26
|
График иш №8
|
4
|
|
4
|
|
|
|
|
27
|
Бош план чизмаси.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
28
|
Компьютер графикаси ҳақида умумий тушунчалар.
|
2
|
2
|
|
|
|
|
|
|
Жами:
|
80
|
56
|
24
|
|
|
|
|
V. ФАННИНГ мазмуни
I-Бўлим. Чизмаларни расмийлаштириш.
1. Кириш. Форматлар. Чизиқ турлари. Масштаблар ва ёзувлар. Чизмаларни расмийлаштириш тартиби.
Чизмачилик фанининг вазифалари, уни ўрганишдан мақсад.
Дастурнинг бўлимлари билан умумий танишиш ва ўрганиш усуллари.
Стандарт ва муҳандислик графикаси тарихи ва ривожланиши ҳақида қисқача маълумот. Ўзбекистонда стандартларнинг асосий йўналишлари, ривожланиш истиқболлари.
Чизмачилик асбоблари, буюмларидан фойдаланиш. Чизиқ турлари ва асосий ёзувлар. Чизмачиликда ишлатиладиган асбоблардан фойдаланиш, уларни ишлатишни ўрганиш. Стндарт бўйича чизма қоғозларнинг форматлари. Чизма чизиқларнинг чизишда қаламдан фойдаланиш. Чизмаларда асосий ёзувларни ёзишда давлат стандартларини қабул қилинган ширфтлардан фойдаланиш. Машқ қилиш. Чизик турларини чизиш ва асосий ёзувларни ширфтда бажариш.
Масштаблар ҳақида тушунча.
2. Ўлчамлар қўйиш, туташмалар . Эгри чизиқлар.
Чизмаларга стандарт талаблари бўйича ўлчамлар қўйиш. Деталларни ташқи кўринишини чизиш усуллари: айланани тенг бўлакларга бўлиш. Машқ бажариш. Тўғри чизиқ ва айланани тенг бўлакларга бўлиш.
Лекало эгри чизиқлари ва туташмаларини ясаш. Икки тўғри чизиқни берилган радиус бўйича ёй ёрдамида туташиши. Ташқи ички ва аралаш туташмаларни ясаш усуллари. Лекало эгри чизиқлари ёрдамида эллипс, циклоида, эвольвента шаклларини чизиш. Машқлар: асосий туташма турларини бажариш.
3. График иш №1. Туташма чизмасини бажариш.
II-Бўлим. Чизма геометрия асослари. Проекцион чизмалар.
4. Нуқта, тўғри чизиқ ва текисликлар.
Нуқта ва тўғри чизиқ. Нуқтанинг икки ва учта проекциялар текислигига проекциялаш.
Текисликларни тасвирлаш, нуқта ва ўқлар проекцияларини белгилаш.
Нуқтанинг проекцияларини комплекс чизмада жойлаши. Нуқтанинг координатлари ҳақида тушунча. Тўғри чизиқ кесмасини икки ва учта проекциялар текислигига проекциялаш. Тўғри чизиқ кесмасини проекция текисликларига нисбатан жойлашуви. Нуқта ва тўғри чизиқнинг текисликка нисбатан вазиятлари. Икки тўғри чизиқнинг текисликка нисбатан вазияти.
5. Чизмаларни қайта тузиш (айлантириш ва алмаштириш) усуллари.
Эпюра (чизма)ни қайта тузиш. Айлантириш усули, Проекциялар текислигини алмаштириш усули.Текис шаклларни хақиқий катталигини аниқлаш.
6. Геометрик жисмлар проекциялари, уларни текислик билан кесилиши. Геометрик жисмларнинг ортогонал проекциялари, ўларни проекцияловчи текислик билан кесишуви.
7. График иш №2. Геометрик жисмлардан бирини проекцияловчи текислик билан кесилиши,кесим юзасининг шақиқий катталигини аниқлаш. Геометрик жисм сиртининг тўла ёйилмасини чизиш..
8. Геометрик жисмларнинг ўзаро кесишув чизиғини ясаш.
Сиртларнинг ўзаро кесишув чизиғини ясаш: ёрдамчи кесувчи текисликлар усули, шарлар усули.
9. График иш №3. Геометрик жисмларнинг ўзаро кесишув чизиғини ясаш.
10. Моделларнинг комплекс чизмалари: кўринишлар, кесим ва қирқимлар, материалларни чизмада шартли белгиланиши.
Моделларнинг комплекс чизмаси.
Ўқув моделларнинг комплекс чизмасини чизиш. Икки проекциясига қараб моделнинг учинчи проекциясини топиш. Кесим ва қирқимлар. Оддий ва мураккаб қирқимлар. Материалларни чизмаларда шартли белгилаш.
11. Аксонометрик проекциялар.
Стандарт аксонометрик проекциялар. Ўқлар йўналишлари,қисқариш коэффицентлари. Текис шакллар ва геометрик жисмларнинг аксонометрик проекцияларини ясаш.
12. График иш №4. Моделнинг икки кўринишига асосан учинчисини топиш, керакли қирқим-кесимлардан фойдаланиш, аксонометрик тасвирини қуриш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
