62
деган тушунча янада аниқлигини йўқотди.
IP VPN технологияси транспортли тармоқлар ривожланишида каналлар
коммутациясидан пакетлар коммутациясига сезиларли из қолдирди. Бир
томондан, у алоҳида VPN лар сифатида алоҳида ―виртуал трубкаларни‖
бириктириб пакетли тармоқларда каналлар коммутациясининг элементларига
қайтиш имконини беради. Бошқа тамондан, VPN тушунчаси, икки йўналиш-
ли алмашинув тушунчасига нисбатан сезиларли даражада кенгроқ маънони
англатади, IP VPN технологияси транспорт тармоғи ―булути‖ ичида
маълумотлар алмашинувининг ихтиѐрий схемасини шакллантириш
имконини беради. Бундай мослашувчанлик IP VPN технологиясига
транспорт тармоқлари замонавий технологияларининг асосийларидан бирига
айланишига имкон берди.
Транспорт тармоқларининг ривожланиши IP VPN технологиясидан сўнг
канал тушунчасидан тўла воз кечи шва пакетлар коммутацияси
технологиясига ўтиш йўналишидан кетди. Бу босқичда ҳаттоки NGN
фойдаланувчиси тушунчаси ҳам сифатли ўзгаришга учради. Замонавий
талқинда NGN фойдаланувчиси бўлиб жумладан уй тармоғи ҳам
ҳисобланади, у ўз ичига шунча кўп технологияларни оладики, энди уни
конвергентли деб ҳам аташ мумкин. Шунга мувофиқ, бундай талқинда
транспорт тармоғи уй тармоқларини бир-бири билан боғлайдиган механизм-
лар тўпламига айланиб келмоқда, бу эса ҳозирги кунда тез ривожланаѐтган
LAN LAN боғланишлар технологиясига мантиқан олиб келди.
Шундай қилиб, пакетли коммутациялар технологияси ривожланишининг
турли босқичларида турли ечимлар юзага келган, улар секин-аста транспорт
тармоқларининг ғоясини ўзгартириб борганлар, ва ҳозирги босқичда
кузатаѐтган турли-туман ечимлар, кўп ҳолларда жаҳон алоқа технология-
сининг тарихий ривожланиш хусусиятлари билан боғлиқдир. Агар бу
инобатга олинмаса, замонавий транспорт тармоқлари соҳасидаги кўп
ҳодисалар тушунарсиз бўлиб қолади. Масалан, NGN транспорт технологияси
сифатида NGSDH кенг ишлатилиши, қуйидаги факт билан тушунтирилади:
узоқ вақт фақат шундай технология тармоқда юз берадиган жиддий
бузилишлар юз берганда ўз-ўзини тикловчи режимни таъминлаган. SDH
тармоқдаги ихтиѐрий радикал ишдан тўхташ тармоқнинг реконфигура-
циясига олиб келади, чунки маълумотлар билан алмашинув 50 мс. ортиқ
бўлмаган вақтда тикланади.
Фақат унча кўп бўлмаган вақтда Gigabit Ethernet технологияси базасида
резервга қайта уланишда шунга ўхшаш оперативлик даражасини намоѐн
қилди.
Технологиялар ривожланиш жараѐнида нафақат ечимлар, ҳаттоки
кўпгина тушунчалар ҳам ўзгарган. Шу билан бирга консерватив тенден-
циялар ҳам кузатилмоқда. Бунга бир қатор операторларнинг замонавий
транспорт тармоқларида каналнинг эквивалентини излашга бўлган интилиш
III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР
63
мисол бўлади. Натижада замонавий ускуналарда бироқ анъанавий тармоқлар
идеологиясида қурилган лойиҳалар вужудга келмоқда. Масалан, оператор
узатишнинг мумкин бўлган тезлигини қайдлаб тармоқнинг ҳар бир
фойдаланувчиси учун ажратилган VPN ни таклиф этиши мумкин идеология
нуқтаи назаридан бундай VPN ларда қурилган тармоқ, ўтказиш қобилияти
қайдланган виртуал каналлар коммутацияли тармоқдир, яъни каналлар ком-
мутациясидир. Яна бошқа мисолларни келтириш мумкин, уларда
мутахассисларнинг мушохадалаш эволюцияси техника ривожланишидан
қолиб кетганлиги туфайли казусларга муқаррар олиб келади. Юқорида
келтирилган тўртта сатҳнинг тузили шва ишлашини кўриб чиқамиз: таянч
тармоқлар, пакетли коммутация, маршрутлаш ва транспорт. Бу бизга
―биомасса‖нинг ички тузилишига назар ташлаш ва уларда ўтаѐтган асосий
жараѐнларни тушуниш имконини беради.
Фақат унча кўп бўлмаган вақтда Gigabit Ethernet технологияси базасида
резервга қайта уланишда шунга ўхшаш оперативлик даражасини намоѐн
қилди.
Технологиялар ривожланиш жараѐнида на фақат ечимлар, ҳаттоки
кўпгина тушунчалар ҳам ўзгарган. Шу билан бирга консерватив тенден-
циялар ҳам кузатилмоқда. Бунга бир қатор операторларнинг замонавий
транспорт тармоқларида каналнинг эквивалентини излашга бўлган интилиш
мисол бўлади. Натижада замонавий ускуналарда бироқ анъанавий тармоқлар
идеологиясида қурилган лойиҳалар вужудга келмоқда. Масалан, оператор
узатишнинг мумкин бўлган тезлигини қайдлаб тармоқнинг ҳар бир
фойдаланувчиси учун ажратилган VPN ни таклиф этиши мумкин идеология
нуқтаи назаридан бундай VPN ларда қурилган тармоқ, ўтказиш қобилияти
қайдланган виртуал каналлар коммутацияли тармоқдир, яъни каналлар ком-
мутациясидир. Яна бошқа мисолларни келтириш мумкин, уларда
мутахассисларнинг мушохадалаш эволюцияси техника ривожланишидан
қолиб кетганлиги туфайли казусларга муқаррар олиб келади. Юқорида
келтирилган тўртта сатҳнинг тузили шва ишлашини кўриб чиқамиз: таянч
тармоқлар, пакетли коммутация, маршрутлаш ва транспорт. Бу бизга
―биомасса‖нинг ички тузилишига назар ташлаш ва уларда ўтаѐтган асосий
жараѐнларни тушуниш имконини беради.
III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР
Do'stlaringiz bilan baham: |