Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик қурилиш институти

40-мавзу. ЭЛЕКТР УСКУНАЛАРИНИНГВА ЭЛЕКТР ҚУРИЛМАЛАРИ ЖОЙЛАШГАН ХОНАЛАРНИНГ ЭЛЕКТР ХАВФСИЗЛИГИ БЎЙИЧА КЛАССИФИКАЦИЯСИ.
Режа:
1. Иш шароитларининг электр хавфсизлиги бўйича классификацияси.
2. Ҳимояловчи ўчириш воситаларининг вазифаси, ҳимояловчи ўчиришнинг хусусиятлари, улаш схемалари ва ишлаши
3.Ҳимояловчи ўчириш воситаларининг аҳамияти ва унга қўйилган талаблар


_{1.Иш шароитларининг электр хавфсизлиги} бўйича классификацияси
Ишлаб чиқаришда электр хавфсизлиги масалалари барча саноат хавфсизлиги фаолияти ва талабларининг бир қисмидир. Кўпгина кўрсатмалар ва қоидалар талабларини бажариш, хавфсиз меҳнат шароитларини таъминлаш Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодексида, иш берувчи томонидан таъминланади. У электр хавфсизлиги бўйича жавобгар ҳисобланади. Электр токидан жароҳатланишлар, жабрланишлар оқибатлари оғирлиги саноат хавфсизлиги ва меҳнатни муҳофаза қилиш талабларига риоя қилмаслик даражаларига боғлиқ. Корхона раҳбари, ёнғин ва электр хавфсизлиги талабларини бажариш учун масъул бўлган ходимларни тайинлайди.
_{Атроф-муҳит омилларига боғлиқ}равишда ишлаб чиқариш шароитлари электр хавфсизлиги бўйича уч гуруҳга бўлинади:
–_{юқори хавфли шароит;}
–_{ўта хавфли шароит;
–хавфи кам бўлган шароит.}
Юқори хавфли иш шароитида хона поллпри металл, тупроқ, бетон ва ҳавонинг нисбий намлиги 75%дан юқори бўлади. Ҳавонинг ҳарорати 35-40%. Бунда одамнинг тегиб кетиш хавфи асосий ўринда туради ва ишловчини эҳтиёт бўлиши кўзда тутилади. Ўта хавфли шароитлида ҳавонинг нисбий намлиги 100% атрофида бўлади. Буларга хонадан ташқарида, очиқ майдонларда ишлатилаётган қурилмаларни келитириш мумкин.
Хавфи кичик шароитли иш жойларида юқорида келтирилган шароитлардаги омиллар кўринмайди. Умуман олганда хавфли иш жойларида бажариладиган ишлар қуйидагича бўлади: