Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

Очиқ ғоваклик ашёдаги сув билан туйинган ғоваклар ҳажмини ашёнинг ҳажмига бўлган нисбатига тенг:
,
бунда m₁ ва m₂ – ашёнинг қуруқ ва сув шимгандан кейинги массаси, г; V_т – ашёнинг табиий ҳажми, см³.
Очиқ ғоваклар оддий шароитда, ашёни сувга ботирганда сувни ўзига шимиб олади.
Очиқ ғоваклик ашёнинг сув шимувчанлигини, сув ўтказувчанлигини оширади, мустаҳкамлиги, совуққа чидамлилигини камайтиради.
Ёпиқ ғоваклик умумий ғоваклик билан очиқ ғовакликнинг айирмасига тенг, яъни

Ёпиқ ғоваклик ашёнинг чидамлилиги катта.
Гидрофизик хоссалар
Сув шимувчанлик – бу ашёни сувга ботирганда ўзига сувни шимиш ва сақлаб қолиш хусусиятидир. Сув шимувчанлик ашёнинг массасига ва ҳажмига кўра аниқланади. Массага кўра сув шимувчанлик ашё намунаси шимган сув массасининг қуруқ намуна массасига нисбатига тенг:
,
бунда m₁ – қуруқ намуна массаси, г; m₂ – сувга туйинган намуна массаси, г.
Ҳажмий сув шимувчанлик ашё намунаси шимган сув массасининг унинг ҳажмига бўлган нисбатига тенг.
,
V_т – қуруқ намуна ҳажми, см³.
Ҳажмий сув шимувчанликни массага кўра сув шимувчанликка нисбати қуйидагини беради.

бундан

яъни, ҳажмий сув шимувчанлик массага нисбатан сув шимувчанлик билан ўртача зичликни кўпайтмасига тенг.
Ашё сувни шимганда унинг асосий хоссалари ёмонлашади, иссиқ ўтказиши, ўртача зичлиги ортади, ашё зарралари орасидаги боғланиш бўшашиб мустаҳкамлиги пасаяди. Қурилиш ашёларининг сув шимувчанлиги ҳар хил бўлади. Масалан: гранит учун масса бўйича сув шимувчанлик 0,02-0,7%, оғир бетон учун – 2-4%, ғишт учун – 8-20% ва ҳоказо.


Сувга чидамлилик – ашёнинг сув билан туйинтирганда ўз мустаҳкамлигини узоқ вақт сақлаб қолиш хусусияти. Сувга чидамлилик юмшалиш коэффициенти (К₀) орқали ифодаланади:

бунда R_s.t. – ашёнинг сувга туйинган ҳолатдаги мустаҳкамлик чегараси Мпа; R_q – қуруқ ҳолатдаги ашёнинг мустаҳкамлик чегараси, Мпа
Юмшалиш коэффициенти 0 дан (пиширилмаган сопол материал учун) 1 гача (шиша пўлат. Битум учун) ўзгаради.
Юмшалиш коэффициенти 0,8-1,0 гача бўлган ашёлар сувга чидамли ҳисобланади.
Юмшалиш коэффиценти 0,8 дан кичик бўлган ашёлар сувга чидамсиз бўлиб нам жойларда ишлатилмайди,