Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги м. Улуғбек номидаги Самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

4.Ер ишлари бажарилишидаги тайёрлов ва ёрдамчи жараёнлар.
Иншоотларни режалаш уларнинг ҳолатини жойида ўрнатиш ва боғлашдан иборат. Режалаш геодезик инструментлар ва турли хил ўлчов мосламалари билан амалга оширилади.
Котлованни режалаш қурилиш лойиҳаси асосида асосий ишчи ўқларни яъни бинонинг асосий ўқларини жойига кўчириб уларни боғлашдан бошланади. Кейин бўлажак котлованнинг четларидан 2..3 м масофада асосий режалаш ўқларига параллел қилиб обноскалар ўрнатилади.
Бир марта ишлатиладиган обноска грунтга уриб киргизилган металл устунлар ёки ерга кўмилган ёғоч қозиқлар ва уларни бириктирувчи тахтадан иборат. Қалинлиги 40 мм дан кам бўлмаган тахта юқорига қаратилган арраланадиган қиррага эга бўлиши камида учта қозиққа қатъий гоизонтал ҳолатда бириктирилиши керак. Инвентар металл обноска янада мукаммал ҳисобланади.. Транспорт воситаларини утказиш учун обноскаларда узилишлар ҳосил қилинади.
Обноскага асосий режалаш ўқлари кўчирилади ва улардан бошлаб бинонинг барча асосий ўқлари белгиланади. Ҳамма ўқлар обноскада михлар билан ёки қисқача арраланиб маҳкамланади ва рақамланади. Металл обноскаларда ўқларни белгилаш бўёқ билан амалга оширилади.. Котлованнинг ўлчамлари юқориси бўйлаб, қазилгандан сўнг пасти бўйлаб, ҳамда бошқа аҳамиятли нўқталари кўзга яхши кўринадиган қозиқчалар ва ишорат қозиқлари билан белгиланади. Бинонинг ер остки қисми барпо этилгандан сунг асосий режалаш ўқлари унинг сокол қисмига кўчирилади
Узун ўлчовли иншоотлар (траншеялар) учун фақат кўндаланг обноскалар ўунатилиб, трассанинг тўғри участкаларида ҳар 50 м да, қайриладиган участкаларда ҳар 20 м да ўрнатилади. Шунингдек обноскалар ҳар бир пикетда, трасса профили кескин ўзгарган нўқталарда ўрнатилади.