Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги м. Улуғбек номидаги Самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти

Грунтни боғланганлиги бошланғич силжишга қаршилиги билан тавсифланади, у грунтни тури ва намлигига боғлиқ. Боғланиш кучи қумли грунтлар учун 0.03...0.05 МПа ни лойли учун 0,05...0,3 МПа ташкил этади.
Юмшатилиши. Ишлаганда грунт юмшатилинади ва унинг ҳажми бошланғич билан солиштирганда кўпаяди. Шу сабабли грунтни табиий ва юмшатилган холатдаги ҳажми фарқланади. Юмшатилганда грунт ҳажмини ошиши турли грунтларда катта миқдорга фарқланади ва у бошланғич юмшатилиш дейилади. Вақт ўтиши билан бу юмшатилган грунт юқорида жойлашган қатлам оғирлиги таъсирида, атмосфера, ёғингарчилик таъсирида ёки механик таъсирида аста-секин зичланади. Лекин грунт ковлагунга қадар эгаллаган ҳажмини эгалламайди. Грунтни чўккандан зичлангандан кейинги даражаси қолдиқ юмшатилиши дейилади. Бошланғич ва қолдиқ юмшатилиши миқдори кейинги грунтнинг грунтнинг зич холатдаги ҳажмига нисбатан % билан ифодаланади. Грунт ҳажмини бу кўпайишини ҳисобга оладиган коеффисиентларни, бошланғич (дастлабки) ва қолдиқ юмшатилиш коеффисиенти дейилади (4.1- жадвал)
4.1-жадвал
Турли хил грунтлар учун юмшатилиш коеффисиенти

Грунтлар номи	Юмшатилиш коеффисиентлари
	Бошланғич (дастлабки)	қолдиқ
Лой Соғ тупроқ Торф Қум ва қумлоқ	1.26...1.32 1.14...1.28 1.2...1.3 1.08...1.17	1.04...1.09 1.02...1.05 1.03...1.04 1.01...1.03

Тўкилмага тўкилган грунтларни зичланишини тезлатиш учун, катоклар ёрдамида сунъий зичлаш, трамбовка (шиббалаб) билан, вибрасион (титратиб) зичлаш қўлланилади, қумли грунтлар учун эса сув қуйиб зичлаш қулай.