Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги жиззах давлат педагогика институти

 
Ҳимоя тактикаси 
Яхши ташкил этилган ҳимоя нафақат ҳужум туфайли эришилган 
муваффақиятни мустаҳкамлайди, балки жамоанинг кейинги ҳаракатлари 
характерига ҳам таъсир қилади. Ишончли ҳимояга эга бўлган жамоа ўйинни 
кескинлаштира боришга, ўртача ва оилс масофалардан саватга тўп отишни 
дадиллик билан қўллашга қурмайди ҳамда шчитдан қайтган тўп учун астойдил 
курашади. 
Ҳимояланувчи жамоанинг ҳаракатлари ҳужум қилувчи жамоанинг 
ҳаракатларига жавоб бўлиб, рақиб тактикасининг хусусиятларига қараб ташкил 
этилади. 
Ҳимояланаѐтган жамоа олдида тўртта асосий вазифа туради: 
1) рақиб саватга аниқ, тўсиқсиз тўп ташлашига йўл қўймаслик; 
2) рақибдан тўпни олиб қўйиш ва қарши ҳужум учун шароит яратиш; 
3) рақибнинг баъзи бир алоқаларини ва ўйин линиялари орасидаги алоқа ва 
ўйинчилар ўзаро ҳаракатларини бузиб, ҳужум қилиш учун тайѐрлов 
операсияларини ўтказишга қаршилик кўрсатиш; 
4) рақибни тез қарши ҳужумга ўтишга йўл қўймаслик. 
 
Волейбол ўйин тактикасига ўргатувчи наъмунавий машқлар 
Ўйин малакалари техникасига ўргатишда шу малакаларни (тўп қабул 
қилиш ва узатиш, тўп киритиш, зарба бериш, тўсиқ қўйиш)муайян тактик 
мақсадда амалга оширилишига урғу берилиши лозим. 
Ўйин тактикасига ўргатиш жараѐни ҳам ўйин техникасини 
ўзлаштиришда қўлланиладиган услублар, воситалар (техник ва тактик машқлар 
устунлигида), босқичлар ва педагогик принцплар асосида амалга оширилади. 

---

58 
 Ҳужумда қўлланиладиган якка тактик ҳаракатларга ўргатиш 
Тўп узатиш. Тайѐрлов машқлари: 
1. Кўрсатмага (сигналга) биноан: ҳаракатланиш вақтида турли усулларда 
тезланишлар: тезланишлар давомида турли усулда (сакраб, хатлаб, сирпаниб ва 
ҳакоза)тўхташ; ҳаркатланиш турини ўзгартириш; ҳаракатланиш ва тезланиш 
йўналишини ўзгартириш; ҳаркатланиш тезлигини ўзгартириш. 
2. Шу машқлар (ҳаракатланиш ва тезланишлар)ни турли усулларда 
тўлдирма тўпни илиб олиш ва отиш (узатиш) билан бажариш; кўрсатма 
(сигнал) бўйича тўп узатиш йўналишини танлаш. 
3. Тўлдирма тўпни ўз устига ташлаб, ўз шериклари ҳаракатларини 
кузатиш; шерикларини ҳатти-ҳаракатига қараб, тўпни ўз устига ѐки шеригига 
ташлаш баландлигини, йўналишини ва тезлигини ўзгартириш; бўш жойга ѐки 
кутилмаганда шеригига тўпни ташлаш.