Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ж. М.Қурбонов, З. Э. Мамарасулов

§3.6. Фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилишда ахборот ва 
турли тадбирларнинг бажарилиши 
Фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилишда турли вазирликлар ва 
идораларнинг алоқа ва хабар беришни ташкиллаштириш 
Алоқа-бошқаришни таъминлашдаги асосий восита ҳисобланади. 
Алоқасиз қолиш бошқарувсиз қолишга олиб келади. 
Республикада, вилоятда, шаҳарда, туманда, вазирликларда, давлат 
қўмиталарида, идора ѐки халқ хўжалик иншоотларида ФМ алоқасини ва хабар 
беришни ташкил этишга тегишли ФМ бошлиқлари масъулдир. 
Ахборотларнинг ўз вақтида берилиши ва ишончли бўлиши жуда муҳим 
аҳмиятга эга. 
Фавқулодда вазиятлардан огоҳлантириш ва мунтазам равишда 
ахборотлар бериб туриш учун Республика ҳудудларида махсус система ишлаб 
чиқилган, булар 33-расмда келтирилган система бўйича бажарилади. Бундай 
огоҳлантириш ва бошқа хабарларни системали тезлик билан олиб боради. 
Бу принципнинг бажарилиши фавқулодда вазиятларни олдини олиш, 
талофатларни камайтириш, оқибатларни тугатиш борасида олиб бориладиган 
тадбирларни муваффақиятли амалга оширилишини таъминлайди. 
Алоқа ва хабар беришни таъминлашдаги вазифалар қўйидагилардан 
иборат: 
1) ЎзРФВДТ (фавқулодда вазиятлар давлат тизими)ни командаларини 
вақтида узатиш ва қабул қилиш; 
2) ФМ бўлимлари бошлиқлари, хизматлари ва кучлари сигналларини 
қабул қилиш ва бажариш; 

---

168 
33-Расм. ФВдан огоҳлантириш ва информацион системаси. 
3) ФМ бошқариш органлари ўртасида пастдан юқорига ва юқоридан 
пастга ахборот алмашинишини ишончли бўлиши; 
4) ФМ бошқарув органларининг хабар бериш сигналларини узатиш, 
шунингдек бу сигналларни ФМ органлари ва аҳолига етказиш. 
Алоқа ва хабар бериш тизими қўйидаги талабларга жавоб бериши керак: 
- барқарорлиги (фавқулодда вазиятлар юз берганда зарарлантирувчи 
омилларни таъсир этиш шароитида ҳам ишчанлигини: яшовчанлигини, ташқи 
таъсирга бардошлилиги, мустаҳкамлигига билан ҳарактерланади); 
- ҳаракатчанлиги (вужудга келган шароитга мос равишда ўз вақтида 
ѐйиш, кенгайтириш ва унинг структурасини ўзгартириш қобилияти билан 
характерланади); 
- ўз вақтида бўлиши (сигналларни, ахборотларни кўрсатилган вақтда 
узатиш қобилияти); 
- ишончилиги (узатувчи хабарларни ўрнатилган аниқликда етиб 
боришини таъминлаш); 
- яширинлилиги (узатилаѐтган ахборотни, маълумотларни ва уларни 
узатиш жойини душманлардан яшириш қобилияти). 
Аҳоли ва ҳудудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилишда турли 
вазирликлар ва идораларга фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилиш соҳасида 
қўйидаги мажбуриятлар юклатилган: