Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги хамидов мухамадхан

“мелиоратив 
кадастр”
маълумотлари тайѐрланади. Бугунги кунда, асосан барча вилоятларда 
хариталар ―Географик ахборот тизими (ГАТ) технологияларини қўллаш орқали 
тайѐрланади ва шу асосда маълумотлар базаси яратилган. 
Бундан ташқари, умумий ва хусусий сув-туз мувозанати тенгламалари 
тузилиб тупроқ шўрланишига, ер ости сизот сувларининг кутарилиши ѐки ер 
ости сизот сувларининг минерализация даражасига таъсир қилувчи сабаблари 

---

65 
аниқлаштирилди ва уларни яхшилаш бўйича йўналишлар ишлаб чиқилади. 
Ушбу изланишларни амалга оширишдан асосий мақсад, ушбу ҳудудларга 
мелиоратив тадбирларни тўғри стратегик режалаштириш ва бажариладиган 
ишларни самарадорлигини оширишдан иборат. 
Шунингдек, Давлат дастури билан белгиланган мелиоратив обьектларни 
реконструкция қилиш ва қуриш, таъмирлаш тиклаш тадбирларининг жойларда 
амалга оширилаѐтганликлари тўғрисида мониторинг олиб боради. Обьектлар 
йил якуни билан якунлангандан кейин, лойиҳа ҳудудидаги фермер 
хўжаликларининг ушбу ер майдонларининг ҳолатига қандай ижобий таъсир 
кўрсатгани тўғрисида таҳлилий ишлар амалга оширилади. Шу билан бирга 
ушбу майдонлардан олинган ҳосилдорликка таъсири ўрганилади. 
Барча сув хўжалиги ходимларини ҳар йили бир марта соҳадаги янги 
илғор, замонавий технологиялар, янги қабул қилинган меъѐрий хуқуқий 
ҳужжатлар билан таништириш ва тажриба алмашиш мақсадида малака ошириш 
курслари ташкил этилди. 
Мелиоратив тадбирларнинг сифатини назорат қилиш ва таъминлаш 
мақсадида, буюртмачи ва лойиҳачи ташкилотлар, назорат органлари ҳамда 
эксплуатация ташкилотлардан ташқари мелиоратив ишларни қабул қилишда, 
янги ташкил этилган Илмий-амалий кенгашлар, вилоят ва туман фермерлар 
кенгаши, сув истеъмолчилар уюшмалари ва фермер хўжаликлари 
раҳбарларининг иштирок этиши таъминланади.
Таҳлилий маълумотлар бўйича ўтган 2008-2012 йиллар мобайнида 
Мелиорация Давлат дастури доирасида олиб борилган ишлар сарҳисоб 
қилинганда, республикамизда 1200,1, минг га ерларнинг мелиоратив ҳолати 
яхшиланиб, 364,6 минг га ерларда сизот сувларининг сатҳи пасайди, кучли ва 
ўртача шўрланган майдонлар 81,0 минг гектарга ва умуман шўрланган 
майдонлар эса 46,1 минг гектарга камайди. Бу эса ўз навбатида, мелиоратив 
тадбирлар амалга оширилган лойиҳа ҳудудларида пахта ва ғалла ҳосилдорлиги 
мос равишда 2,0-4,0 ва 1,5-3,5 центнер гектарга ошишига эришилди.