Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги хамидов мухамадхан

 
5. СУВ РЕСУРСЛАРИНИ БОШҚАРИШ 
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2003 йил 21 июндаги 
320-сонли «Сув хўжалигини бошқаришни ташкил этишни такомиллаштириш 
тўғрисида»ги қарори бўйича Ўзбекистон Республикасида сув хўжалигини 
бошқариш маъмурий – ҳудудий принципдан ҳавза принципига ўтказилди. Унга 
кўра, республикада 10 ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари тузилди (11-
расм). 
Ҳар бир ҳавза бошқармаси таркибида ирригация тизимлари ва магистрал 
каналлар бошқармалари ташкил этилган (11-жадвал) ҳамда уларнинг ҳудудий 
бошқаруви, ҳуқуқлари, вазифалари ва ҳ.к белгилаб берилган. Уларнинг асосий 
вазифалари қуйидагилардан иборат: 
сувдан фойдаланишнинг бозор принциплари ва механизмларини 
қўллаш асосида, сув ресурсларини мақсадли ва рационал ишлатишни 
ташкил этиш; 
илғор технологияларни қўллаш асосида сув хўжалигида ягона техник 
сиѐсатни олиб бориш; 
истеъмолчиларни сув билан узлуксиз ва ўз вақтида таъминлашни 
ташкил этиш; 
ирригация тизимларини ва сув хўжалик иншоотларининг техник 
ишончлилигини таъминлаш; 

---

88 
ҳавза ҳудудида сув ресурсларини рационал бошқариш ва унинг 
оперативлигини ошириш; 
сувдан фойдаланувчилар учун сув ресурсларини ишлатишнинг 
хаққоний ҳисобини ва ҳисоботини таъминлаш. 
Қишлоқ хўжалигида олиб борилаѐтган ислоҳотлар доирасида, дала 
шароитида сув ресурсларини бошқариш бўйича давлат ваколатлари босқичма - 
босқич жамият ташкилотларига берилмоқда. Жумладан, фермер хўжаликлари 
фаолияти шароитида сув истеъмолчилар уюшмалари(СИУ) тузилиб, уларнинг
фаолиятлари йўлга қўйилмоқда.
Ҳукумат қарорлари билан қайта ташкил этилган ширкат хўжаликлари 
негизида фермер хўжаликларини шаклланиши билан, собиқ ширкатнинг сув 
хўжалиги хизмати (2-3 кишидан иборат гуруҳи) ҳам тугатилмоқда.
Ушбу ҳудудда сув хўжалиги муносабатларини йўлга қўйиш учун, 
Вазирлар Маҳкамасининг 2011 йилдан бошлаб, сув истеъмолчилар 
уюшмаларини ташкил этиш тартиби тасдиқланди.
Бугунги кунга келиб, қишлоқ хўжалигида фаолият кўрсатаѐтган фермерлар 
сони 54502 мингдан ошди, уларга хизмат кўрсатаѐтган СИУлар сони 1508 тани 
ташкил этмоқда. Республика суғориладиган ерларининг 11,7% томорқа ерлари 
ҳисобланади. Бу кўрсаткич Хоразм вилоятида-13,1%, айрим ширкат ва СИУ 
ҳудудларида 20 -25% ташкил қилмоқда. Бундан ташқари, қишлоқлар ичида
суғорма сувдан фойдаланувчи касалхоналар, мактаблар, боғчалар ва бошқа 
сувдан фойдаланувчилар ҳам мавжуд. 

---

89 
Барча ташкилотлар сони -73 та