Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти


-Мавзу: Мактабгача таълим муассасаларида психодиагностик ишлар таснифи



Download 134,86 Kb.
bet23/39
Sana25.04.2022
Hajmi134,86 Kb.
#581505
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   39
Bog'liq
Umk.Psixologik xizmat. 3 kurs.

9-Мавзу: Мактабгача таълим муассасаларида психодиагностик ишлар таснифи
Режа:

  1. Амалий психодиагностика ва унинг вазифалари.

А) Тузатиш ва ривожлантириш дастурини ишлаб чикишга куйиладиган талаблар.
Б) Психолог ва педагогнинг биргаликда иш олиб бориши ва унинг вазифалари.
2. Психодиагностик текшириш ишларини олиб боришга куйиладиган талаблар.
3. Индивидуал ва гурух билан олиб бориладиган диагностиканинг узига хос хусусиятлари.
4. Компюьтер техникасидан фойдаланиш
Назорат учун саволлар:

  1. Амалий психодиагностиканинг асосий вазифалари нималардан иборат?

  2. Тузатиш ва ривожлантириш дастурини ишлаб чикишга кандай талаблар куйилади?

  3. Психолог ва педагогнинг биргаликдаги фаолияти ва унинг вазифаларини айтинг.

  4. Психодиагностик текшириш ишларини олиб боришга кандай талаблар куйилади?

  5. Индивидуал ва гурух билан олиб бориладиган диагностиканинг узига хос хусусиятлари нималардан иборат?

  6. Компьютер техникасидан кандай фойдаланиш мумкин?

Таянч тушунчалар:


Амалий психодиагностика, психодиагностик ишлар, тузатиш ва ривожлантириш дастури, индивидуал хусусият, тарбиядаги нуксон сабаблари, психологик теширув, камолот даражаси, интеллектуал даража, иродавий сифатлари, уз-узини бошкариш имконияти.
Педагоглар, шу жумладан мухандис-педагогларнинг касбий махоратининг асосий компонентларидан бири укув-тарбия жараёнини тугри ва самарали бошкара олишидир. Бунинг учун педагог техник ва услубий билимларни пухта эгаллаганлиги етарли эмас. Педагог уз иши, фаолияти натижаларини тахлил килиши, укувчиларда кийинчилик тугдираётган сабабларини уз вактида кила олиши лозим. Шу сабабли укув-тарбия жараёнини бошкаришни такомиллаштириш восита ва йулларидан бири илмий жихатдан асосланган психологик-педагогик диагностикадир. Бугунги кунда психологик-педагогик диагностиканинг урни , ахамияти канчалик катта эканлигини хеч ким инкор килмайди. Индивидуал ёндошиш, укувчи ва талабаларнинг индивидуал хусусиятларини урганиш шарт эканлиги бир канча давлат хужжатларида акс эттирилган.
Психологик-педагогик диагностика-педагогика ва психология фанларининг оралигидаги соха булиб, укувчи шахсини унинг индивидуал хусусиялари, ривожланиш динамикаси ва уларга таъсир килувчи омилларни урганади.
Хунар-техника билим юртлари (ХТБЮ) ва Хунар коллежларида психологик-педагогик диагностиканинг мохияти ва йуналиши таълим-тарбия жараёнини вазифаларидан келиб чикиб, амалий хусусият касб этади.
Психологик-педагогик диагностика курсининг асосий вазифалари сифатида куйидагиларни курсатиш мумкин:
А) талабаларни психологик-педагогик диагностиканинг назарий асослари, йуналишлари боскичлари ва принциплари билан таништириш;
Б) диагностика килишнинг турли методикаларини амалда куллашга ургатиш;
В) укувчилар психологиясида, хулк-атворида юз берган салбий узгаришларни тузатиш, уларга ёрдам бериш усуллари билан куроллантириш.
Унинг максади –таълим ва тарбия жараёнида шакллантирилаётган укувчининг индивидуал сифатларини, ривожлантирилиши ёки шакллантирилиши лозим булган хусусиятларнинг мавжудлиги (бошлангич) даражаси ва укув жараёнидаги узгаришлар динамикасини урганишдир.
Юкоридагилардан келиб чиккан холда, психологик-педагогик диагностика предмети сифатида авваламбор укувчининг таълим жараёнида (масалан, билим даражаси) ва тарбия жараёнида (характер хусусиятлари) шакллантириладиган сифатларни курсатиш мумкин.
Фан тарихига назар ташласак, 20-30 йилларда психология, педагогика ва бошка фанлар сохасида тупланган тажриба ва билимларни умумлаштириш, улардан таълим –тарбия жараёнида унумли фойдаланиш борасида катта ишлар амалга оширилган. Бу борада шу йилларда «умумий ва универсал фан» сифатида ривожлантирила бошланган «ПЕДАЛОГИЯ» «юлдузлардан» П.П.Блонский, Л.С.Виготскийлар томонидан педагогик психодиагностика сохасида хозирги кунда хам уз долзарблигини йукотмаган.
Аммо 1936 йилда педалогиянинг каттик танкид килиниши окибатида педология ва педагогик карашлар бутунлай йукка чикарилди. Бу эса психология (аникроги шу даврдаги «психотехника») ва педагогика фанларининг хам ривожланишига катта салбий таъсир курсатади. Факат 50-60 йиллардагина психодиагностика, педагогик психодиагностика бирозгина жонланди. Аммо педагогикада, шу жумладан хозирги замон педагогикасида хам махсус равишда тестлар, суровлар утказилиши кам учрайдиган хол булиб, асосий тадкикотлар психодиагностика сохасида олиб борилганлиги маълум. Хозирги вактда хам психодиагностик тадкикотлар орасида педагогик диагностика ишлари кенг, етарли даражада ва чукур олиб борилмокда.
Собик СССРда «педагогик диагностика» термини 50-60 йилларда А.С.Белкин томонидан турли журналлардаги маколаларда киритилади. Педагогик диагностиканинг атамалари ва методологияси у томонидан 1979 йилда «Укувчиларнинг педагогик каровсизлиги» номли укув кулланмасида батафсил баён килинди.
Тахлиллар шуни курсатадики, 80 йилларгача, «Педагогик диагностика» атамаси асосан маколаларда, турли тезислар ёки кам тиражли тупламларда учрайдиган 80 йилдан бошлаб эса, шу вактгача педагогика ва психология фанларининг хамкорлик сохаси сифатида шаклланиб, ривожланиб келаётган, купчилик алохида билим ва тажриба сохаси, деб карамаётган бу соха энг долзарб сохалардан бирига айланмокда.
Бунинг исботи сифатида куйидаги далилларни келтиришимиз мумкин.
1987 йилда А.И. Кочетов тахрири остида «Мактабда педагогик диагностика» 1988 йилда Н.К.Голубевнинг «Тарбия жараёнини диагностика ва прогноз килиш» асослари босмадан чикди. 1990 йилда Тошкентда К.З.Зариповнинг «Укитувчилар малакасини оширишнинг узлуксиз тизимда педагогик диагностика» 1992 йилда Екатеринбургда Е.А.Михайливичнинг «Педагогик диагностиканинг назарий асослари» мавзусидаги докторлик ишлари химоя килинди.
Чет элларда бу сохада олиб борилган ва рус тилига таржима килиниб, узбек мутахассислари хам танишиш имкониятига эга булган ишлардан К.Ингенкампнинг 1991 йилда босмадан чиккан «Педагогик диагностика» (муаллифнинг ёзишича пеадгогик диагностика атамаси у томонидан 1968 й. таклиф килинган ва киритилган).
Кейинги йилларда Узбекистон Республикасида билимларни бахолашнинг рейтинг тизимига утиш, таълим жараёнини такомиллаштириш, шу жумладан тест методининг билимларини бахолаш усули сифатида кенг кулланилиши, турли психологик методикаларга, айникса, укувчиларнинг аклий ривожланиш даражасини урганишга булган кизикиш ва эхтиёжларининг ошиши Руспубликамизда педагогик ва педагогик-психологик диагностиканинг назарий ва амалий жихатдан ривожланишига катта туртки берди.
Психологик-педагогик диагностика бугунги кунда мактаб, богча ва бошка турли типдаги укув билим юртлари психологлари ва педагоглари олдида турган мухим вазифалардан, уларнинг реал эхтиёжларидан келиб чиккан холда шаклланмокда ва ривожланмокда.


Download 134,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish