Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик-технология институти

Асосий 
характеристикалар 
Ўқитувчи фаолияти 
Талаба фаолияти 
Мустақил ишни 
бажариш мақсади 

мустақил 
ишнинг 
маъносини 
ва 
мақсадини 
тушунтириш; 

мустақил ишларга ва 
уларни бажариш методларига 
қўйилган талабларга тўлиқ 
маслаҳат бериш; 

мустақил 
ишнинг 
мақсадини шахсга аҳамиятли 
эканлигини тушуниш ва уни 
қабул қилиш;

мустақил 
ишнинг 
талаблари 
ва 
намуналари 
билан танишиш. 

---

10 

мустақил 
ишнинг 
намунасини намойиш этиш. 
Мотивация 

мустақил 
ишни 
бажаришнинг 
назарий 
ва 
амалий 
аҳамиятини 
очиб 
бериш; 

талабанинг 
билишга 
бўлган эҳтиёжини ва мустақил 
ишни бажаришга тайёрлигини 
шакллантириш; 

талабанинг 
мақсадга 
эришишини мотивациялаш. 

мустақил 
ишни 
бажаришда ўзида билишга 
бўлган 
эҳтиёжни 
шакллантириш; 

мустақил 
ишни 
бажариш бўйича мақсадни 
шакллантириш ва қарор қабул 
қилиш. 
Бошқарув 

мустақил ишни бажариш 
жараёнининг 
ҳар 
бир 
босқичида 
уни 
бошқариш 
орқали таъсир ўтказиш; 

мустақил 
ишни 
бажаришда 
муқобил 
технологияларни тавсия этиш. 
тавсия этилган технологиялар 
асосида ўзи мустақил ишни 
бошқаришни 
(лойиҳалаш, 
режалаштириш, 
вақтни 
рационал тақсимлаш ва ҳ.к.) 
амалга ошириш. 
Ишнинг 
бажарилишини 
назорат қилиш ва
коррекция

мустақил 
ишни 
бажаришда 
талабанинг 
бошланғич 
тайёргарлик 
даражасини аниқлаш орқали 
кириш 
назоратини 
амалга 
ошириш;

мустақил 
ишни 
бажаришнинг 
йўлларини 
белгилаш; 

мустақил 
ишни 
бажарилишининг натижасини 
якуний назорат қилиш.

мустақил 
ишнинг 
бажарилиши бўйича тезкор 
равишда ўз-ўзини жорий ва 
якуний назорат қилиш; 

ўз-ўзини таҳлил қилиш, 
йўл қўйилган хатоликларни 
аниқлаш 
ва 
тегишли 
ўзгартиришлар киритиш; 

мустақил 
ишни 
бажарилишини 
муқобил 
бажариш 
усулларини 
қидириш;

шахсий 
фаолиятига
рефлексияни амалга ошириш. 
Баҳолаш 

намуна ва натижанинг 
мослиги асосида мустақил ишга 
баҳо бериш; 

мустақил ишни бажариш 
бўйича 
методик 
тавсиялар 
бериш, кўп такрорланадиган 
хатоликларни аниқлаш, ижодий 
ва 
салбий 
томонларини 
таъкидлаш; 

талабанинг ютуқларини 
ва 
бажарган 
ишининг 
даражасини аниқлаш ва шу 
асосда 
унда 
мотивацияни 
ошириш. 
эришилган 
натижани 
мустақил ишнинг мақсади 
билан солиштирган ҳолда ўз 
ишига, 
билимига 
ва 
қобилиятига баҳо бериш. 

---

11 
1.5. Мустақил ишларнинг формалари 
 
Ҳозирги кунда олий таълим муассасаларида фанлар бўйича талаба 
мустақил ишларининг кўплаб формаларидан фойдаланилади. Мустақил 
ишнинг формасини танлашда фаннинг хусусиятларини инобатга олиш, 
шунингдек талабанинг қобилиятини унинг қизиқишларини ҳамда келгуси 
касдий фаолиятини инобатга олиш мақсадга мувоффиқдир.
Қуйида “Мехатроникада бошқаришнинг компьютер технологиялари” 
фанидан қўлланиладиган мустақил ишларнинг 
айрим формалари 
келтирилган.
1.Асосий ва қўшимча адабиётларни ўқиш. Адабиётлар маънбаи бўйича ўқув
материалларни мустақил ўрганиш.
2. Фан бўйича ахборот-ресурс марказининг каталоги билан ишлаш, зарурий
адабиётларни мустақил танлаш.
3. Маълумотномалар ва таржимон адабиётлар билан ишлаш.
4. Интернет тармоғидан керакли ахборотларни қидириш, уларни таҳлил
қилиш ва қайта ишлаш.
5. Ахборот маънбаларидан олинган маълумотларни конспектлаштириш. 
6. Олинган ва таҳлил этилган адабиётлар маънбалари маълумотларини
рефератлаштириш. 
7. Адабиётлардан олинган ва ўзлаштирилган маълумотлар асосида
аннотациялар, рецензиялар ва тақризлар ёзиш. 
8. Мавзу бўйича глоссарий тузиш.
9. Хронологик жадвал тузиш. 
10. Библиография тузиш (библиографик картотека)
11. Фан бўйича кундалик юритиш (янги маълумотларни киритиб бориш) 
12. Фан мавзулари бўйича мустақил аудио ёзувларни эшитиш,
видеоматериалларни кўриш. 
13. Оралиқ ва якуний назоратларга тайёрлашиш (ёзма ишга, тестга,
имтиҳонга тайёрланиш). 
14. Уйга топширилган назорат ишини бажариш.
15. Репродуктив турдаги амалий топшириқларни мустақил бажариш
(саволларга жавоб ёзиш, тестлар ечиш, тажрибалар ўтказиш, ўргатувчи
дастурлар билан ишлаш).
16. Ижодий характердаги топшириқларни бажариш. 
17. Фан мавзулари бўйича тажрибалар ўтказиш ва унинг асосида ҳисобот
ёзиш.
18. Берилган мавзу бўйича реферат ёзиш. Уни ҳимоя қилишга тайёрланиш.
19. Докладни тайёрлаш. Унинг тезисларини ёзиш.
20. Интегратив (фанлараро) лойиҳани бажариш. Уни ҳимоя қилишга
тайёрланиш.
21. Ишбилармон ўйинга қатнашиш учун тайёргарлик кўриш 
22. Талабаларнинг анъанавий илмий-амалий анжуманига тезислар тайёрлаш,
уни доклад қилишга тайёргарлик кўриш.
23. Кафедранинг илмий-тадқиқот ишларига иштирок этиш, илмий

---

12 
лойиҳаларда, хўжалик шартномаларида қатнашиш.
24. Фан бўйича лаборатория қурилмаларини яратиш.
25. Аналогия бўйича масалаларни ечиш.
26. Алгоритмлар аосида компьютер дастурларини тузиш.
27. Ҳисоб ишлари учун алгоритм ва компьютер дастурларини тузиш
28. Муаммоли мавзулар устида мустақил ишлаш.
29. Технологик жараёнларни кузатиш асосида муаммоларни аниқлаш ва унинг 
ечимларини ишлаб чиқиш. 
30. Электрон портфолиони шакллантириб бориш 
31. Берилган мавзу бўйича кейсларни ишлаб чиқиш. 
32. Эссе ёзиш. 
33. Шахсий фикрлаш картасини ишлаб чиқиш.
“Мехатроникада бошқаришнинг компьютер технологиялари” фанидан 
машғулотларни олиб борадиган ўқитувчи мустақил ишларнинг мавжуд 
турларини қўллаши ёки мазкур фан бўйича ишлаб чиқаришда содир 
бўлаётган инновацион ўзгаришларни инобатга олган ҳолда мустақил 
ишларнинг янги турларини ишлаб чиқиши ва уларни жорий этиш ҳуқуқига 
эга.